Του Κωνσταντίνου Κουσκούκη
Καθηγητή Δερµατολογίας, Νοµικός, Πρόεδρος Ελληνικής Ακαδηµίας Ιαµατικής Ιατρικής, Πρόεδρος Παγκόσµιας Ακαδηµίας Κινέζικης και Συµπληρωµατικής Ιατρικής, Αντιπρόεδρος Παγκοσμίου Ιπποκρατείου Ινστιτούτου Ιατρών , τ. Γεν. Γραμμ.Υπουργείου Παιδείας, Αντιπρύτανης ΔΠΘ
ΑΕΙΦΟΡΟ – ΠΡΑΣΙΝΟ ΤΟΥΡΙΣΜΟ ΕΠΙΒΑΛΛΟΥΝ Η ΠΑΝΔΗΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ
Ο Αειφόρος – Πράσινος Τουρισμός είναι μια μορφή τουρισμού όπου οι επισκέπτες-τουρίστες απολαμβάνουν σε τουριστικές εγκαταστάσεις υψηλού επιπέδου, υπηρεσίες που περιλαμβάνουν φροντίδα της φυσικής κατάστασης, αισθητική περιποίηση, αντιγήρανση, θαλασσοθεραπεία, υγιεινή διατροφή, χαλάρωση, διαλογισμό, περιποίηση σώματος και πνευματική και σωματική αναζωογόνηση, ατομικά ή ομαδικά.
Η αγορά πολυτελούς απόδρασης αυξήθηκε κατά 4% αγγίζοντας τα 1,3 τρις ευρώ παγκοσμίως το 2019, προερχόμενη κυρίως από την Ασία και τις νεότερες γενιές, εκφράζοντας ένα νέο κοινωνικό trend. Οι millennials αντιπροσώπευαν το 35% της αγοράς πολυτελείας το 2019, ενώ το 2025 το ποσοστό θα αυξηθεί στο 45%. Επίσης, το 2035 οι Gen Zers θα μπορούσαν να αποτελούν έως και το 40% των καταναλωτών ταξιδιών πολυτελείας, ενώ αυξάνουν ραγδαία και οι τουρίστες τρίτης ηλικίας (silver economy) και τέταρτης ηλικίας (golden economy).
Η βιωματική πολυτέλεια συνδυαζόμενη με τη βιο-αρχιτεκτονική θα ξεπεράσει όλες τις άλλες κατηγορίες πολυτελών δαπανών καθώς οι καταναλωτές συνεχίζουν να αναζητούν πραγματικές αυθεντικές και μεταμορφωτικές εμπειρίες πνευματικής και σωματικής ισορροπίας για τη διαχείριση του άγχους τους. Το μετασχηματιστικό αυτό ταξίδι φαίνεται να είναι ο κορυφαίος ταξιδιωτικός στόχος της επόμενης δεκαετίας, καθόσον συνδέεται με την ευεξία καλύτερου ύπνου, την πνευματική χαλάρωση, το διαλογισμό και την ψηφιακή αποτοξίνωση για να έχουν οι πελάτες edu-tainment και όχι info-tainment.
‘’ Η Ελλάδα δύναται και επιβάλλεται
να διεκδικήσει μεγάλο μερίδιο της αγοράς
λόγω του βιοκλίματος και της ποικιλότητας της φύσης‘’
Επιβάλλεται καθιέρωση του αειφόρου – πράσινου τουρισμού στα πλαίσια του ποιοτικού και όχι του μαζικού τουρισμού όπως η Βαλένθια που καταγράφει τις εκπομπές Διοξειδίου του Άνθρακα (CO2) ως τουριστικό αποτύπωμα, αναπτύσσοντας 2 εκατ. τ.μ. κήπους και 150 χλμ. ποδηλατοδρόμους με 40 διαδρομές ειδικά για αθλητές – ποδηλάτες αλλά και η Αστυπάλαια με την πρωτοβουλία της ενεργειακής αυτονομίας ως πρότυπο βιώσιμου τουριστικού μοντέλου.
Η καλύτερη αξιοποίηση ενός κλίματος απαιτεί συνεργασία ειδικού κλιματολόγου και ιατρού, με σκοπό τον προσδιορισμό των θεραπευτικών ιδιοτήτων του ώστε ένας τόπος να χαρακτηριστεί ως ειδικός για αεροθεραπεία ή για θαλασσοθεραπεία με τις θεραπευτικές μεθόδους της βιοκλιματοθεραπείας. Οι μέθοδοι αυτοί εφαρμόζονται κυρίως στα θερμαλιστικά κέντρα και λουτροπόλεις καθώς και στα κέντρα αναζωογόνησης και τα Medi-spa, τα οποία λειτουργούν είτε μέσα σε ξενοδοχεία είτε αυτόνομα, προσφέρουν υπηρεσίες ιατρικής ευεξίας υπό ιατρική επίβλεψη και πρέπει να πληρούν συγκεκριμένες προδιαγραφές λειτουργίας συμβατές με τις οδηγίες του ΕΟΔΥ αλλά και τα πρωτόκολλα ασφαλείας υγείας.
Τη βιοκλιματολογία καθορίζουν η θέση μιας περιοχής πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, η βαρομετρική πίεση, η ένταση της ηλιακής ακτινοβολίας, η θερμοκρασία, η ένταση και η κατεύθυνση του ανέμου, η υγρασία, το ύψος της βροχής και η νέφωση με το μέσο όρο αυτών των καιρικών διακυμάνσεων να καθορίζει το κλίμα. Ο υπολογισμός ενός τέτοιου βιοκλιματικού δείκτη προκειμένου να δοθεί από τον ιατρό ένας οδηγός συμπεριφοράς στους επισκέπτες του θερμαλιστικού κέντρου, απαιτεί γνώσεις ειδικού κλιματολόγου για την εκτίμηση της 24ωρης θερμομετρικής και υγρομετρικής κατάστασης.
Στη βιομετεωρολογική θεραπεία χρησιμοποιούνται οι ιαματικοί φυσικοί πόροι για την αποκατάσταση, τη διατήρηση και την πρόληψη της υγείας, καθώς και την ευεξία του ατόμου που στοχεύουν στις βέλτιστες πρακτικές της έκθεσης των ασθενών σε φυσικούς και χημικούς παράγοντες της ατμόσφαιρας και στην αποφυγή επιβλαβών περιβαλλοντικών παραγόντων.
Η βιομετεωρολογία αφορά και τον κλάδο της παθολογίας ως βιοκλιματολογία που ασχολείται με τις παθογενετικές επιδράσεις του βιοκλίματος στον ανθρώπινο οργανισμό και περιλαμβάνει τη μεταφορά του ασθενούς σε ένα κλίμα καταλληλότερο για την υγεία του ή για τη διαχείρισή της, δρώντας ως ενσωματωμένη κοινωνική δράση με κυρίαρχο παράγοντα για ανθρώπινη υγεία και ευεξία, σε ένα αντίξοο περιβάλλον κλιματικής αλλαγής, επιδιώκουσα τελικά την αποκατάσταση της βιοκλιματικής ισορροπίας.
‘’ Η βιωματική πολυτέλεια
συνδυαζόμενη με τη βιο-αρχιτεκτονική
θα ξεπεράσει όλες τις άλλες κατηγορίες πολυτελών δαπανών‘’
Ένας βιοκλιματολογικός παράγοντας μπορεί να έχει θετική επίδραση στην υγεία, όπως το ορεινό κλίμα στη θεραπεία της φυματίωσης, μπορεί όμως να έχει και αρνητική επίδραση όπως στις βιομηχανικές πόλεις με χαμηλό υψόμετρο, όπου επικρατεί σημαντική ατμοσφαιρική ρύπανση με διάφορες μορφές βιομετεωρολογικής θεραπείας όπως είναι η αεροθεραπεία, η ηλιοθεραπεία, η θαλασσοθεραπεία, η σπηλαιοθεραπεία και η γείωση.
Νέες τάσεις εμφανίζονται στον τουρισμό με γνώμονα την πολυτέλεια και την επιθυμία των τουριστών να έρθουν σε επαφή με τις τοπικές κουλτούρες, σεβόμενοι το περιβάλλον, συμμετέχοντας σε κάτι μεγαλύτερο από ένα απλό ταξίδι. Η βιο-αρχιτεκτονική, τα project συντήρησης, οι πρωτοβουλίες για χρήση προϊόντων χωρίς πλαστικό, οι απόπειρες των ξενοδοχείων να αντισταθμίσουν τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, είναι μερικά από τα κύρια προαπαιτούμενα ζητήματα.
Το Α και το Ω της ιατρικής ευεξίας είναι οι πρακτικές των spa και των ειδικών θεραπειών των medispa, με γήινα ή θαλάσσια φυτά, ηφαιστειακή λάσπη και αγιουβερδικές θεραπείες καθόσον τα ταξίδια αποτοξίνωσης αποτελούν ένα είδος ταξιδιού για αποτοξίνωση και διακοπή καπνίσματος που βοηθάει στην απαλλαγή από τα καθημερινά άγχη και τις κακές συνήθειες ώστε να εξασφαλιστεί μακροζωία και ευζωία, ενώ τα ταξίδια διαζυγίου αποτελούν μια από τις μεγαλύτερες τάσεις καθώς πολλοί άνθρωποι αναζητούν τέτοιου είδους ταξίδια μετά από ένα διαζύγιο, προκειμένου να αντιμετωπίσουν αυτή την αναταραχή στην ζωή τους.
Τα ταξίδια σωματικής μεταμόρφωσης είναι ένα διαφορετικό είδος καθώς περιλαμβάνουν δραστηριότητες έντονης άντλησης ενδορφίνης, χρησιμοποιώντας αυτές ως εργαλεία για μετασχηματιστική αυτοβελτίωση με προτεινόμενη κατεύθυνση την αυθεντικότητα. Η προσωπική ολοκλήρωση και η αυτοβελτίωση που επιτυγχάνονται μέσα από τέτοιες εμπειρίες αποτελούν πλέον προτεραιότητα για τους ταξιδιώτες πολυτελείας και ένα από τα megatrends του 2020 που εμβαθύνουν και αναζητούν νέες εμπειρίες, αναδεικνύοντας τον όρο “ transformative travel” σε σημείο αναφοράς για την τουριστική βιομηχανία.
Στρατηγικός στόχος είναι η στόχευση στη συνεργασία με τις τοπικές κοινότητες για να αναπτυχθούν ταξίδια που δίνουν στους ταξιδιώτες ουσιαστικές εμπειρίες, ενώ ταυτόχρονα ενισχύονται οι κοινότητες και η τοπική οικονομία. Η κατανόηση του οράματος και του σκοπού είναι το πιο σημαντικό δεδομένο που μπορεί να πραγματοποιησει ένα brand για να προσδώσει την πραγματική του ταυτότητα καθόσο όλο και περισσότερο άνθρωποι θέλουν να έχουν θετικό αντίκτυπο ενώ ζητούν το ίδιο από τα brands με τα οποία αλληλεπιδρούν. Οι επιχειρήσεις οφείλουν πραγματικά να εξασφαλίσουν ότι τα προϊόντα και οι υπηρεσίες τους παράγονται με κοινωνικά υπεύθυνο τρόπο και ότι ολοκληρωμένα συμβάλλουν θετικά στην οικονομική ανάπτυξη της τοπικής κοινωνίας.
Οι νέες αυτές τάσεις εισέρχονται δυναμικά στον τουρισμό όπως τα «επιπρόσθετα» (add-ons) μέσω εφαρμογών κινητών, επιβάλλοντας το modus operandi των τουριστικών επιχειρήσεων να χρησιμοποιεί την τεχνητή νοημοσύνη, γι αυτό και προωθούνται περαιτέρω νομοθετικές πρωτοβουλίες για ολοκλήρωση του επενδυτικού και νομικού πλαισίου για την πολυπόθητη οικονομική ανάπτυξη.
Η παγκόσμια βιομηχανία ευεξίας αυξήθηκε κατά 12,8% τα τελευταία δύο χρόνια, από 3,7 τρις $ το 2015 σε 4,2 τρις $ το 2017 (Global Wellness Institute), αντιπροσωπεύουσα το 5,3% της παγκόσμιας οικονομικής παραγωγής και με δαπάνες αναλογούσες στο μισό της συνολικής δαπάνης για την υγεία (7,3 τρις $) με ετήσια έσοδα, από τη βιομηχανία Spa (9,8%) και τον τουρισμό ευεξίας (6,5%). Αντιπαραθετικά, ο αριθμός αφίξεων τουριστών ευεξίας στην Ελλάδα έχει αυξηθεί κατά 52% και τα έσοδα κατά 20% (2013-2017), καθόσον ο τουρίστας ευεξίας ξοδεύει 61% – 164% παραπάνω από τον μέσο επισκέπτη.
Η Ελλάδα δύναται και επιβάλλεται να διεκδικήσει μεγάλο μερίδιο της αγοράς λόγω του βιοκλίματος και της ποικιλότητας της φύσης, συνδυάζοντας υπό μορφή πακέτων όλες τις ειδικές μορφές τουρισμού για να ισοσκελίσει με τον ποιοτικό τουρισμό τις απώλειες λόγω της πανδημίας. Για την επιτυχή έκβαση απαιτούνται περαιτέρω μείωση της γραφειοκρατίας, βελτίωση του νομοθετικού πλαισίου και ενίσχυση των εθνικών και ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών εργαλείων για τη δημιουργία ενός νέου παραγωγικού μοντέλου με αναπτυξιακό πρόσημο σε κλίμα εμπιστοσύνης και σταθερότητας για τους δυνητικούς επενδυτές, που εξασφαλίζει η Νέα Διακυβέρνηση, εφαρμόζοντας επιθετικά τον ψηφιακό μετασχηματισμό με επαναταξινόμηση θέσεων και προτεραιοτήτων.
