Από τον κορωνοϊό στην ψηφιακή εποχή

Άρθρο του Υπουργού Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης,  κ. Κυριάκου Πιερρακάκη

Όταν ξέσπασε το πρώτο κύμα της πανδημίας, ένας εύλογος προβληματισμός αφορούσε το τι θα συμβεί με τις συναλλαγές των πολιτών με το κράτος. Είναι αλήθεια ότι, αν εξαιρούσαμε την υποβολή δηλώσεων προς τις Εφορίες, η οποία εδώ και χρόνια διεξάγεται ηλεκτρονικά μέσω του Taxisnet, οι κυριότερες υπηρεσίες του κράτους δεν ήταν μέχρι τότε ψηφιοποιημένες. Πόσες και ποιες υπηρεσίες παρέχονταν ηλεκτρονικά, καθώς επίσης και με ποιον τρόπο, ήταν και αυτά σε μεγάλο βαθμό όχι γνωστά.

Στο Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, είχαμε ήδη από τις αρχικές μας εξαγγελίες εντοπίσει το πρόβλημα, είχαμε οριοθετήσει τη λύση του και είχαμε ξεκινήσει τον σχεδιασμό της.

Στόχος μας είναι να περάσουμε στην ψηφιακή εποχή χωρίς να αφήσουμε κανέναν πίσω.

Αποτέλεσμα αυτής της στρατηγικής μας ήταν την 21η Μαρτίου, λίγες μέρες μετά την έναρξη των περιοριστικών μέτρων να τεθεί σε λειτουργία το gov.gr. Η αρχική του έκδοση περιλάμβανε τις 501 υπηρεσίες που μέχρι τότε παρείχε διάσπαρτες το Δημόσιο μέσω των ιστοσελίδων κάθε φορέα συν τη βεβαίωση του γνησίου υπογραφής για εξουσιοδοτήσεις και υπεύθυνες δηλώσεις.

Με τον τρόπο αυτόν, το gov.gr πέτυχε από την πρώτη μέρα λειτουργίας του δύο πράγματα: πρώτον, να διευκολύνει τους πολίτες να αποφύγουν το συνηθέστερο λόγο επίσκεψης σε ΚΕΠ ή Αστυνομικό Τμήμα∙ και δεύτερον, να συγκεντρώσει ήδη υφιστάμενες ηλεκτρονικές υπηρεσίες τις οποίες πολλές φορές οι ενδιαφερόμενοι αγνοούσαν ότι υπήρχαν ήδη, με αποτέλεσμα να καταφεύγουν άσκοπα στα γκισέ.

…οι πολίτες ήταν έτοιμοι για την ψηφιακή εποχή και αυτό που περίμεναν ήταν οι κατάλληλες κρατικές πολιτικές και πρωτοβουλίες.

Οκτώ μήνες μετά, οι 501 υπηρεσίες έχουν ξεπεράσει κατά πολύ τις 700. Το ζήτημα δεν είναι τόσο ποσοτικό, όσο ποιοτικό: οι νέες υπηρεσίες καλύπτουν ένα σημαντικό κομμάτι των βασικών συναλλαγών πολίτη – κράτους. Τέτοιες υπηρεσίες είναι η άυλη συνταγογράφηση και τα άυλα παραπεμπτικά, τα δημοτολογικά πιστοποιητικά και οι ληξιαρχικές πράξεις, τα προσωρινά διπλώματα οδήγησης, οι εγγραφές στα νηπιαγωγεία, τα ραντεβού με βιντεοκλήση σε ΚΕΠ και Εφορίες.

Η ανταπόκριση των πολιτών ξεπέρασε τις προσδοκίες μας, καθώς χρειαστήκαμε λίγο παραπάνω από ένα εξάμηνο για να σπάσουμε το φράγμα των δύο εκατομμυρίων εγγράφων που εκδόθηκαν ηλεκτρονικά, μόνο από τις νέες υπηρεσίες. Ταυτόχρονα, η διαρκώς ανοδική τάση στη χρήση των ηλεκτρονικών υπηρεσιών μάς δείχνει ότι οι πολίτες ήταν έτοιμοι για την ψηφιακή εποχή και αυτό που περίμεναν ήταν οι κατάλληλες κρατικές πολιτικές και πρωτοβουλίες.

Και μπορεί οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες να είναι ένα αναγκαίο βήμα για τη μετάβαση στην ψηφιακή εποχή, δεν είναι, όμως, από μόνο του αρκετό. Χρειάζονται δύο ακόμα ικανές συν

θήκες: οι ψηφιακές δεξιότητες και οι ψηφιακές υποδομές.

Σε ό,τι έχει να κάνει με τις ψηφιακές δεξιότητες, κινούμαστε σε δύο κατευθύνσεις: αφενός παρέχουμε για τις περισσότερες υπηρεσίες του gov.gr λεπτομερείς οδηγίες χρήσης∙ και αφετέρου, δίνουμε τη δυνατότητα στους πολίτες να ενισχύσουν τις ψηφιακές τους δεξιότητες μέσω της ψηφιακής ακαδημίας πολιτών, η οποία παρέχει δωρεάν μαθήματα για όλα τα επίπεδα ψηφιακών δεξιοτήτων.
Όσον αφορά στις υποδομές, αρχικά, πολύ πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας, τον Σεπτέμβριο του 2019, εκσυγχρονίσαμε το νομοθετικό πλαίσιο για τις κεραίες κινητής τηλεφωνίας, ένα απαραίτητο βήμα για τη μετάβαση στην εποχή του 5G. Τη μετάβαση, τα στάδια της οποίας σχεδιάσαμε με κάθε λεπτομέρεια από την πρώτη μέρα μας στο Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, με στόχο να μην χαθεί χρόνος.

Πράγματι, το αρχικό χρονοδιάγραμμα του 5G δεν έχασε έδαφος, όπως συνέβη στις περισσότερες χώρες, με αποτέλεσμα μια σύνθετη και απαιτητική δημοπρασία να ολοκληρώνεται εντός του τρέχοντος έτους και η Ελλάδα να εισέρχεται στην εποχή των δικτύων πέμπτης γενιάς μέσα στους πρώτους μήνες του 2021.

Μέχρι το τέλος του έτους και υλοποιώντας τη σχετική εξαγγελία του Πρωθυπουργού, το gov.gr θα έχει φτάσει τις χίλιες υπηρεσίες.

Η ψηφιακή αντιμετώπιση του πρώτου κύματος της πανδημίας περιελάμβανε, ακόμη, τη διεθνή αναγνώριση μιας ελληνικής ιδέας. Το 13033 (που δυστυχώς χρειάστηκε να επανέλθει στις ζωές μας πριν από λίγες εβδομάδες) χαρακτηρίστηκε ως βέλτιστη πρακτική από τον ΟΟΣΑ και την αρμόδια Κοινοτική Επίτροπο, κ. Βεστάγκερ.

Αντιμετωπίζοντας αυτήν την περίοδο το δεύτερο κύμα της πανδημίας, σκοπεύουμε να κινηθούμε με την ίδια φιλοσοφία, ώστε να μετατρέψουμε τις προκλήσεις του COVID 19 σε επιταχυντή του ψηφιακού μετασχηματισμού.

Μέχρι το τέλος του έτους και υλοποιώντας τη σχετική εξαγγελία του Πρωθυπουργού, το gov.gr θα έχει φτάσει τις χίλιες υπηρεσίες. Κάποιες από αυτές όπως το Μη

τρώο Επικοινωνίας Πολιτών και το «Know Your Customer» θα έρθουν να λύσουν πολυεπίπεδα προβλήματα των σχέσεων του πολίτη τόσο με τον δημόσιο όσο και με τον ιδιωτικό τομέα. Και επιπλέον, μέσω της εφαρμογής του gov.gr για κινητά τηλέφωνα, θα έχουμε τη δυνατότητα να κουβαλάμε μαζί μας έναν «ψηφιακό χαρτοφύλακα» με όλα τα έγγραφα που έχουμε εκδώσει ηλεκτρονικά.

Παράλληλα, με την ολοκλήρωση της δημοπρασίας του φάσματος για το 5G θα ξεκινήσει η λειτουργία του Ταμείου «Φαιστός», το οποίο χρηματοδοτηθεί με το 25% των εσόδων του κράτους από τον διαγωνισμό. Μέσω του ταμείου αυτού θα αναζητηθούν ιδέες που θα εξελιχθούν σε νέες εφαρμογές γύρω από τα δίκτυα πέμπτης γενιάς. Αυτό θα επιδράσει πολλαπλασιαστικά στις επιχειρήσεις όλου του παραγωγικού φάσματος. Μέσα από αυτήν τη διαδικασία ουσιαστικά θα γεννηθεί ένα νέο οικοσύστημα καινοτομίας.

Όπως έχουμε αναφέρει πολλές φορές, στον τομέα του ψηφιακού μετασχηματισμού, η Ελλάδα είχε πολλές εκκρεμότητες με το παρελθόν – και έχει ακόμα αρκετές. Ο κορωνοϊός απλά μετάβαλε την εκκρεμότητα σε αναγκαιότητα, επιτείνοντας το επείγον της επίλυσής τους. Και αυτό κάνουμε, φροντίζοντας ταυτόχρονα να συμβαδίζουμε με τις νέες εξελίξεις.

Στόχος μας είναι να περάσουμε στην ψηφιακή εποχή χωρίς να αφήσουμε κανέναν πίσω. Θέλουμε η Ελλάδα όχι απλά να αποτελέσει το επόμενο καλό παράδειγμα υπέρβασης των αγκυλώσεων και της γραφειοκρατίας, αλλά να καταστεί παράγοντας καινοτομίας και πρωτοπορίας. Έχουμε το σχέδιο, τις δυνατότητες και το ανθρώπινο δυναμικό. Και σε συνεργασία με τους πολίτες και τις επιχειρήσεις, όλοι μαζί θα το πετύχουμε.