ΕΓΧΩΡΙΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Κωνσταντίνος Κουσκούκης

Καθηγητής Δερµατολογίας, Νοµικός, Πρόεδρος Ελληνικής Ακαδηµίας Ιαµατικής Ιατρικής, Πρόεδρος Παγκόσµιας Ακαδηµίας Κινέζικης και Συµπληρωµατικής Ιατρικής, Αντιπρόεδρος Παγκοσμίου Ιπποκρατείου Ινστιτούτου Ιατρών , τ. Γεν. Γραμμ.Υπουργείου Παιδείας, Αντιπρύτανης ΔΠΘ

 

 

 Σημαντικό σταθεροποιητικό παράγοντα σε όλες τις χώρες την Δύσης αποτελεί ο εσωτερικός τουρισμός.

 

Το δικαίωμα στον ελεύθερο χρόνο αλλά και η εξασφάλιση της ελάχιστης δυνατότητας διακοπών σε όλους τους Έλληνες αποτελεί κοινωνικό κεκτημένο των ανεπτυγμένων χωρών. Το ποσοστό στην Ελλάδα που παραμένει αποκλεισμένο από τη δυνατότητα διακοπών υπερβαίνει το 60%. Η αναστροφή αυτής της κοινωνικής ανισότητας θα δημιουργήσει παράλληλα μια νέα αγορά και κρίσιμη μάζα για την ελληνική τουριστική οικονομία.

 

Ο εγχώριος ή εσωτερικός τουρισμός στοχεύει αρχικά σε τοπικές εμπειρίες με ημερήσιες εκδρομές και προγράμματα Σαββατοκύριακου, καθώς και επαγγελματικά ταξίδια, ο οποίος μάλιστα με την κατάλληλη ενίσχυση μπορεί να διατηρήσει την ανθεκτικότητα του οικοσυστήματος σε περιόδους κρίσης, ενώ σε περιόδους ανάκαμψης μπορεί να μας οδηγήσει σε καλύτερα οικονομικά αποτελέσματα. Τα αξιοθέατα και οι εμπειρίες των επισκεπτών θα διαδραματίζουν βασικό ρόλο σε αυτήν την πρώιμη φάση, συμβάλλοντας στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης.

 

Οι Έλληνες που προηγουμένως ήθελαν να κάνουν διακοπές στο εξωτερικό θα επιλέξουν να κάνουν διακοπές κοντά στο σπίτι, θα είναι δε μια ευκαιρία να κερδηθεί νέα εγχώρια ζήτηση στον τουριστικό τομέα μετά την πανδημία, προκαλώντας αύξηση της δημοτικότητας των εσωτερικών ταξιδιών, με μακροπρόθεσμη τάση, καθόσον τα έξοδα ταξιδιού στο εξωτερικό είναι συνήθως δύο έως πέντε φορές υψηλότερα από τα εγχώρια ταξίδια.

Καθοριστικοί παράγοντες είναι η αποφυγή του στρες της καθημερινής ζωής στο πλαίσιο μιας πανδημίας, η σύνδεση με τη φύση και η αίσθηση αναζωογόνησης είναι δε και οι κύριοι λόγοι για τους οποίους θα έκαναν κράτηση για ένα ταξίδι ευεξίας για «επαναφόρτιση των μπαταριών».

Η πανδημία έκανε πολλούς ανθρώπους να γνωρίζουν ότι πρέπει να ενεργήσουν προληπτικά και να επενδύσουν στην υγεία και στην ευημερία τους.

 

Οι καταναλωτές θα επικεντρωθούν περισσότερο στην υγεία και την ευημερία τους, την αξία για τα χρήματα και την αποφυγή πολυσύχναστων χώρων, ενώ σχεδιάζουν

προσεκτικά το ταξίδι τους, επιλέγοντας να κάνουν διακοπές πιο κοντά στο σπίτι για λόγους προϋπολογισμού ή περιβαλλοντικούς λόγους.

 

Στο μετα-πανδημία τουρισμό, είναι πολύ πιθανό να επιταχυνθεί η τάση για αυτόνομη ψηφιακή διαμονή και κράτηση. Τα εγχώρια εταιρικά ταξίδια αναμένεται να ανακάμψουν νωρίτερα από τα συνέδρια και τις εκθέσεις που θα είναι μεταξύ των τελευταίων που θα ανακάμψουν.

 

Οι ενδιάμεσες σχολικές διακοπές και οι άμεσες ή έμμεσες επιδοτήσεις αποτελούν πάγιες πολιτικές πολλών ευρωπαϊκών χωρών και συνδυάζουν την κοινωνική παροχή με την οικονομική ανταποδοτικότητα και την γεωγραφική αναδιανομή των προορισμών.

 

Το 2022 εξελίσσεται για τον ελληνικό τουρισμό σε μια, επίσης, δύσκολη χρονιά με μεγάλη αβεβαιότητα λόγω διεθνών εξελίξεων. Ο στόχος για αύξηση του τουριστικού τζίρου είναι δύσκολος ενώ η ενίσχυση του εσωτερικού τουρισμού που το 2021 παρά την πτώση κατά 55% έφτασε τους 9 εκ επιβάτες από ακτοπλοϊκές μετακινήσεις και 3 εκ. αεροπορικές μετακινήσεις, μεγέθη κατά 50% χαμηλότερα από το 2019.

Οι Έλληνες που προηγουμένως ήθελαν να κάνουν διακοπές στο εξωτερικό θα επιλέξουν να κάνουν διακοπές κοντά στο σπίτι, θα είναι δε μια ευκαιρία να κερδηθεί νέα εγχώρια ζήτηση στον τουριστικό τομέα μετά την πανδημία

Αυτά τα στοιχεία δείχνουν μια κρίσιμη μάζα ζήτησης εσωτερικού τουρισμού, οποίος πρέπει να ενισχυθεί άμεσα για να αντέξει ο κλάδος και να γίνει λιγότερο ευάλωτος στις διεθνείς αγορές.

Οι Έλληνες πολίτες αλλά και οι επισκέπτες με πολλαπλές διαδρομές, θα στηρίξουν πραγματικά τον ελληνικό τουρισμό το 2022. Σήμερα, ο ελληνικός τουρισμός είναι από τους πιο ευάλωτους στη διεθνή ζήτηση και αυτό πρέπει να αλλάξει. Επιβάλλεται  η Ελληνική Κυβέρνηση να δώσει γενναία κίνητρα για τη στήριξη του εσωτερικού τουρισμού, ειδικά των Ελλήνων πολιτών, όπως αφενός το πρόγραμμα voucher θα πρέπει να ξεκινήσει νωρίς με προϋπολογισμό τουλάχιστον 200 εκ. ευρώ και αφετέρου να προχωρήσει η θέσπιση φορολογικής έκπτωσης τμήματος των τιμολογημένων εξόδων τουρισμού για τις ελληνικές οικογένειες, δηλαδή να εκπίπτουν ανά οικογένεια 300 ευρώ από έξοδα διαμονής και μετακίνησης. Τα κίνητρα πρέπει να είναι επένδυση της πολιτείας καθόσον θα επιστρέψουν πίσω πολλαπλάσια στη δοκιμαζόμενη οικονομία, με την αύξηση του τζίρου στις τοπικές οικονομίες της ελληνικής περιφέρειας και με την είσπραξη φόρων, ενώ θα δώσουν την ευκαιρία στην ελληνική οικογένεια να απολαύσει τις διακοπές της στην Ελλάδα.

 

Μεγάλη βαρύτητα στον εσωτερικό τουρισμό απαιτείται, όχι μόνο για την περίοδο των καλοκαιρινών διακοπών, αλλά και κατά τη διάρκεια του υπόλοιπου χρόνου, όπως για σύντομες διακοπές (short breaks) και εκδρομές στη διάρκεια του φθινοπώρου, του χειμώνα ή της άνοιξης. Θα πρέπει να προετοιμαστούμε ώστε ο ελληνικός τουρισμός να είναι ποιοτικός και θελκτικός για να προσελκύει κόσμο καλού επιπέδου, ο οποίος να μένει ευχαριστημένος από την παραμονή του στην Ελλάδα και να γίνεται ο πρεσβευτής της χώρας μας, για τις όμορφες εμπειρίες από το άγγιγμα των πέντε αισθήσεων.

Εξαιρετικά σημαντικός είναι ο ρόλος της τουριστικής εκπαίδευσης και της καλλιέργειας τουριστικής κουλτούρας μέσα από αυτήν, αλλά και η ενεργοποίηση όλων των πολιτών που άμεσα ή έμμεσα συμβάλουν στη διαμόρφωση του τουριστικού μας προφίλ.

 

Το ελληνικό τουριστικό προϊόν είναι μια εθνική υπόθεση και για να είναι βιώσιμο απαιτείται στενή συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων στη μετεξέλιξή του με συνεργατικές διαδικασίες (cluster) προς την κατεύθυνση μιας βιώσιμης, δίκαιης και πράσινης τουριστικής ανάπτυξης.

 

Το triple bottom line περιλαμβάνει οικονομική, περιβαλλοντική και κοινωνική βιωσιμότητα για κάθε επιμέρους προορισμό και για τη χώρα συνολικά, πρέπει δε να γίνει υποχρέωση και για τα παιδιά μας, διαφορετικά οι τουρίστες με περιβαλλοντική συνείδηση και ευαισθησία δεν θα επισκέπτονται τους ελληνικούς προορισμούς. Η τουριστική εκπαίδευση ολοκληρώνοντας τη μεταρρύθμιση για τους επαγγελματίες του χώρου, θα πρέπει να εστιάζεται και σε ζητήματα ευρύτερης τουριστικής συνείδησης και κουλτούρας.

 

Ο Ε.Ο.Τ. πρέπει να συνεργάζεται με τις Περιφέρειες ώστε να αναδεικνύεται η θεματική εξειδίκευση του ελληνικού τουριστικού προϊόντος, προβάλλοντας τις ξεχωριστές δυνατότητες κάθε τόπου για να προωθείται η βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη ώστε να υπάρχει σταθερή αύξηση των εσόδων αλλά και ταυτόχρονη προστασία του περιβάλλοντος προσδίδοντας περισσότερες επιλογές και ποιότητα στους διεθνείς μας επισκέπτες, πέραν του γνωστού μας μοτίβου «ήλιος και θάλασσα», αξιοποιώντας το Hop on-hop off από πόλη σε πόλη.