«Εύ» και «βους»!

Το όνομα δίνεται, ουσιαστικά, από τον Όμηρο και φανερώνει το γόνιμο καλλιεργήσιμο έδαφος και την ανεπτυγμένη βοοτροφία, για την οποία το νησί ήταν ονομαστή από τα αρχαία χρόνια.

Δεύτερο, σε έκταση, μεγαλύτερο νησί της Ελλάδας και έκτο της Μεσογείου, η Εύβοια προσφέρει εκπληκτικές γεύσεις κρυμμένες στην βαθιά ιστορία της, στο εύφορο κλίμα αλλά και στο πλούσιο ηφαιστειογενές έδαφός της.

Νησί και ηπειρωτική χώρα μαζί, βρίσκεται σε προνομιακή γεωγραφική θέση. Τα βουνά της, τα ποτάμια της, οι ρεματιές της, οι αμμουδιές της, που πολλές από αυτές βλέπουν στο Αιγαίο, συμβάλλουν στην ποικιλομορφία της γεωγραφικά αλλά και γαστρονομικά.

 

Δίπλα σ΄ αυτές τις φυσικές ομορφιές, οι πηγές της, όπως του Ευρίπου και τα ιαματικά λουτρά της Αιδηψού, δίνουν ένα ιδιαίτερο χαρακτήρα στην Εύβοια. Πόλεις με ιστορικό παρελθόν, όπως η Χαλκίδα, η Ερέτρια, η Ιστιαία, η Κύμη και άλλες με φυσικές ομορφιές όπως η Αγία Άννα, η Λίμνη, η Κάρυστος είναι μερικοί από τους προορισμούς της.

 

Στο ψητό τώρα…

 

Ξεκινώντας με το ελαιόλαδο, που αποτελεί τη βάση της διατροφής των κατοίκων της Εύβοιας, διακρίνεται για την αγνότητά του, την ιδιαίτερή του γεύση και τη μεγάλη θρεπτική του αξία. Πλήθος επιτραπέζιων ελιών συλλέγονται στην περιοχή, με εξέχουσα θέση να κατέχουν οι βραβευμένες “κονσερβοελιές Ροβιών” που έχουν αναγνωριστεί ως προϊόν Π.Ο.Π. (προστασία ονομασίας προέλευσης) και παράγονται από τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Ροβιών στη Βόρεια Εύβοια σε έναν ελαιώνα με ιστορία από το 1920.

 

Μέσα σε ένα τέτοιο παράδεισο βιοποικιλίας δεν θα μπορούσε να λείπει το μέλι, μονοποικιλιακά χαρμάνια αλλά και συνθέσεις που αποτυπώνουν τις εποχιακά πλούσιες περιοχές σε όλο το νησί γεμίζουν τον ουρανίσκο με γευστικές μελωδίες της ευβοϊκής γης. Τα μεγάλα πευκοδάση, τα ελατοδάση των ορεινών όγκων, τις καστανιές και τη μεγάλη ποικιλία αυτοφυών αρωματικών φυτών (θυμάρι, γλυκάνισο, ρείκια κ.ά.) προσδίδουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ευβοϊκού μελιού.

Ο αμπελώνας της Εύβοιας φημίζεται για τα ξεχωριστής ποιότητας κρασιά που παράγει. Υπάρχει έντονη οινική δραστηριότητα με μεγάλες και μικρές οινοπαραγωγικές μονάδες, πολλές από τις οποίες είναι επισκέψιμες. Στα Γιάλτρα (οινοποιείο Βρυνιώτη), στο Αλιβέρι (οινοποιείο Νικολάου), στην Ιστιαία (οινοποιείο Κουτσογιωργάκη) και την Κάρυστο (οινοποιείο Μοντοφώλι) αλλά και τους τοπικούς συνεταιρισμούς και μικρά οινοποιεία που δεν πρέπει να προσπεράσετε θα βρείτε μοναδικά κρασιά βγαλμένα από τα πλούσια εδάφη του νησιού που επιβάλλεται να ενταχθούν στην γαστρονομική σας περιήγηση.

Πλήθος ποικιλιών αμπέλου περιλαμβάνουν φημισμένες ετικέτες και τοπικούς οίνους (Καρύστου, Ληλαντίου Πεδίου, Ριτσώνας) αναγνωρισμένοι ως Π.Γ.Ε. (προστατευόμενης γεωγραφικής ένδειξης) και οίνοι με ονομασία κατά παράδοση (Ρετσίνα Ευβοίας, Χαλκίδας, Καρύστου). Αξιοσημείωτη είναι η παραγωγή τσίπουρου που γίνεται σε πολλά χωριά του νομού, καθώς και οι τοπικές μονάδες παραγωγής ούζου και μπύρας.

 

Μια διαφορετική υπερτροφή με ιστορία, τα αποξηραμένα στον ήλιο σύκα από την περιοχή της Κύμης και του Αγροτικού Συνεταιρισμού στην περιοχή του Ταξιάρχη που έχουν αναγνωριστεί ως προϊόν ΠΟΠ είναι από τις ονομαστές ετικέτες για τους λάτρεις του είδους.

Πλήθος αρωματικών φυτών και βοτάνων φύονται στην ευβοϊκή γη με χαρακτηριστικότερα το τσάι του βουνού (σιδερίτης Ευβοίας), τη ρίγανη, το θρούμπι, το φασκόμηλο, κ.ά., ενώ η συστηματική καλλιέργεια αφορά κυρίως το μαραθόσπορο με μεγάλη γαστρονομική αξιοποίηση σε συνδυασμό με το ελαιόλαδο και την κτηνοτροφία.

Είδος παραδοσιακού οσπρίου, τα χαμοφάσουλα είναι πεντανόστιμα και θα τα βρείτε στην περιοχή Μαντούδι (συνταγή παραγωγού). Γνωστά σε όλη την Ελλάδα αλλά και το εξωτερικό, είναι πλούσια σε βιταμίνες και αναγνωρισμένα για τις θετικές για τον οργανισμό ιδιότητές τους. Θα βρείτε σε πολλά μέρη του νησιού εμπόρους που τα πουλούν με το κιλό μεταξύ άλλων τοπικών οσπρίων (χαμοφάσουλα, φακές, φάβα Μαντουδίου κ.ά.).

Tα παραδοσιακά ζυμαρικά του νησιού, όπως οι κουρκουμπίνες (φοβερή συνταγή από το Ανθολόγιο συνταγών της Καρύστου) που φτιάχνονται μία μία στον πλάστη έρχονται με τη σειρά τους να γεμίσουν με νοσταλγία αρωμάτων το πιάτο μας!

 

Πηγαίνοντας τώρα πιο σοβαρά μέσα στη κουζίνα, η κτηνοτροφική παραγωγή της, επίσης, δεν ζηλεύει σε τίποτα την υπόλοιπη χώρα. Περιλαμβάνει την εκτροφή αιγοπροβάτων, γουρουνιών και πουλερικών που συνδυάζοντας αρμονικά τους θαλασσινούς με τους βουνίσιους αέρηδες (κατσικάκι Καρύστου, τραχανάς με καπνιστό χοιρινό κ.ά.) στο υπέροχο αυτό περιβάλλον «χαρίζουν» μια παλέτα τυροκομικών προϊόντων που είναι γευστικοί θησαυροί υψηλής διατροφικής αξίας με τη φέτα από την Κάρυστο και τον Μίστρο να διακρίνονται. Ειδική μνεία αξίζει η φάρμα Μαλτέζος που έχει πετύχει ένα fusion μεταξύ της τοπικής παραγωγής και του γαλλικού τυριού chevre βγάζοντας μια μοναδική για τη χώρα μας σειρά τυριών που αξίζει να βρείτε!

Έντονη δραστηριότητα υπάρχει και στον τομέα των ιχθυοκαλλιεργειών (τσιπούρα, λαβράκι, πέστροφα, όστρακα, γυαλιστερές κ.ά.). Αλιευτικά προϊόντα, όπως ψάρια, οστρακόδερμα, μαλάκια κ.ά. μπορεί κανείς να συναντήσει σε όλες σχεδόν τις παράκτιες περιοχές των νησιών. Χαρακτηριστικά είναι ο αστακός της Σκύρου, τα θράψαλα στην ευρύτερη περιοχή της Κύμης και οι αιγαιοπελαγίτικες τσιπούρες. Ο νομός τροφοδοτείται συνεχώς με φρέσκο ψάρι από το μεγάλο αλιευτικό στόλο του (περίπου το 6% του συνόλου του αλιευτικού στόλου της Ελλάδας).

 

Αφήσαμε το καλύτερο για το τέλος!

Το φθινόπωρο ξεκινάει η εποχή πρωτοφανούς umami για τους γνώστες με τα μανιτάρια να κατακλύζουν τις δημιουργικές κουζίνες αλλά και τα σπίτια που γνωρίζουν, με σούπες, ριζότα, σαλάτες και άλλα πολλά με όριο την φαντασία!

Στην περιοχή της Δίρφυς με το ομώνυμο βουνό μια εταιρεία καινοτομεί στην εγχώρια αγορά καλλιεργώντας τον καρπό του μυκηλίου, το αγαπημένο μανιτάρι στις άπειρες ποικιλίες του!

 

Σε πλήρη ανάλυση, βάζοντας την Εύβοια γαστρονομικά στη κουβέντα, ο κύκλος είναι πλήρης καθώς το φάσμα είναι τεράστιο σε γεύσεις και μοναδικά αρώματα στο χωράφι και στο πιάτο. Δεν έχει να ζηλέψει τίποτα. Το μόνο που χρειάζεται είναι καλή έρευνα, χρόνο και καθαρό ουρανίσκο!