————————
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΡΙΣΕΩΝ, κ. ΝΙΚΟΥ ΧΑΡΔΑΛΙΑ ΣΤΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΣΟΥΡΤΖΗ
Για τον “απρόσκλητο” επισκέπτη που άλλαξε τις ζωές μας, τον κορωνοϊό, και για την “απειλή” από το μέλλον, την κλιματική κρίση, μιλά σε αποκλειστική του συνέντευξη στο grtraveller, ο Υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας και Διαχείρισης Κρίσεων, κ. Νίκος Χαρδαλιάς, δηλώνοντας βέβαιος ότι “…όλοι μαζί, πολίτες και Πολιτεία…θα ανταπεξέλθουμε μέχρι το τέλος αυτής της δοκιμασία
ς”.
- Ποιες είναι οι κύριες προτεραιότητες για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού το επόμενο διάστημα;
Βρισκόμαστε σε μια κρίσιμη φάση αντιμετώπισης της πανδημίας, καθώς καλούμαστε -μετά το φετινό, δύσκολο καλοκαίρι- να δημιουργήσουμε μια νέα κανονικότητα με τον κορωνοϊό ακόμα παρόντα. Κι αυτό σημαίνει να ξαναλειτουργήσουν τα σχολεία μας με ασφάλεια, να ξαναβάλουμε την οικονομία μας σε αναπτυξιακή τροχιά, να στηρίξουμε όσους έχουν πληγεί περισσότερο, να συνεχίσουμε να προστατεύουμε τους πιο ευάλωτους συμπολίτες μας, να θωρακίσουμε ακόμη περισσότερο το σύστημα υγείας της χώρας μας και να προετοιμασθούμε για το οποιοδήποτε επόμενο κύμα της πανδημίας. Ο κορωνοϊός αποτέλεσε μια τεράστια δοκιμασία για όλους μας, για το σύνολο του κρατικού μηχανισμού, για την κοινωνία μας, αλλά και για τον κάθε έναν από μας προσωπικά. Και καταφέραμε να ανταπεξέλθουμε.
‘ Προτεραιότητά μας, ως Πολιτική Προστασία, αλλά και ως κυβέρνηση συνολικά, είναι να συνεχίσουμε να ανταποκρινόμαστε με τη μεγαλύτερη δυνατή αποτελεσματικότητα σε αυτή τη δοκιμασία.’
Είναι ένα δύσκολο στοίχημα, μια πολυπαραγοντική εξίσωση με όρους που αλλάζουν καθημερινά. Αλλά, τα καταφέραμε μέχρι σήμερα, όλοι μαζί, πολίτες και Πολιτεία – έτσι θα ανταπεξέλθουμε μέχρι το τέλος αυτής της δοκιμασίας.
- Ποια μέτρα έχουν αποδειχθεί, μέχρι στιγμής, ιδιαιτέρως αποτελεσματικά και ποια “κρατάτε στη φαρέτρα σας” για το χειρότερο σενάριο διασποράς του ιού στη χώρα μας;
Τα μέτρα ατομικής προστασίας, σύμφωνα με τις υποδείξεις των ειδικών μας, η σωστή χρήση μάσκας, οι αποστάσεις, η έμπρακτη και σε καθημερινή βάση συμπεριφορά κοινωνικής ευθύνης που επιδεικνύει με αξιοθαύμαστη υπομονή και συνέπεια η συντριπτική πλειονότητα των πολιτών – αυτή είναι η ασπίδα μας απέναντι στον κορωνοϊό. Και σε αυτό το σημείο επιτρέψτε μου να τονίσω ότι είμαστε προετοιμασμένοι για όλα τα σενάρια, όπως έγκαιρα προετοιμαστήκαμε από την αρχή της πανδημίας. Κατορθώσαμε, όμως, όχι απλώς να αποφύγουμε τα χειρότερα, αλλά να γίνει η Ελλάδα παγκόσμιο παράδειγμα επιτυχημένης διαχείρισης της κρίσης. Κι έτσι συνεχίζουμε. Έχουμε δημιουργήσει ένα μηχανισμό που μας επιτρέπει να παρακολουθούμε την εξέλιξη της κατάστασης σε καθημερινή βάση με τη μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια – και να παρεμβαίνουμε όπου χρειάζεται με έκτακτα μέτρα, με στοχευμένες κινήσεις που έχουν αποδείξει την αποτελεσματικότητά τους. Τα επιτυχημένα, πολύ πρόσφατα, παραδείγματα λ.χ. του Πόρου και του Αμπελώνα Λάρισας, όπου εφαρμόσαμε άμεσα μέτρα και αμέσως είδαμε αποτελέσματα, δείχνουν ότι η στρατηγική μας κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση. Η σταθερή συνεργασία των πολιτών και η εμπιστοσύνη όλων μας στις οδηγίες των ειδικών είναι οι βασικές προϋποθέσεις για να αποφύγουμε, κατά το δυνατόν, την περαιτέρω διασπορά του κορωνοϊού στη χώρα μας.
- Πόσο συνέβαλε το άνοιγμα των συνόρων και τα ταξίδια από το εξωτερικό στη διασπορά του ιού στη χώρα μας;
Εφαρμόσαμε από την πρώτη στιγμή ένα πρότυπο σύστημα ελέγχων των ταξιδιωτών – ένα σύστημα επί του οποίου πολλές χώρες μάς έχουν ζητήσει τεχνογνωσία. Δεν υπάρχει κανείς που να έρχεται στην Ελλάδα χωρίς έλεγχο του επιδημιολογικού του προφίλ, ενώ καθημερινά γίνονται χιλιάδες τεστ στις πύλες εισόδου της χώρας. Και δεν διστάσαμε να επιβάλλουμε πρόσθετους περιορισμούς για ταξιδιώτες από συγκεκριμένους προορισμούς, όπου αυτό κρίθηκε αναγκαίο, όπως λ.χ. να έχουν υποχρεωτικά κάνει αρνητικό μοριακό τεστ πριν την έλευσή τους, να μπαίνουν σε καραντίνα κ.λπ. Η άνοδος των κρουσμάτων που παρατηρήθηκε κυρίως τον Αύγουστο, ήταν πρωτίστως συνέπεια της χαλάρωσης στην τήρηση των μέτρων αυτοπροστασίας. Και, όπως προείπα, με στοχευμένες παρεμβάσεις, αλλά και τη συνεργασία των πολιτών και των επισκεπτών της χώρας μας, περιορίζουμε τη διασπορά, κρατάμε την κατάσταση ελεγχόμενη και συνεχίζουμε τη μάχη.
Κατά τη γνώμη σας, πού οφείλονται οι αντιδράσεις μερίδας του κόσμου κατά των μέτρων και των ανακοινώσεων της κυβέρνησης για τον κορωνοϊό; Τι θα λέγατε στους ανθρώπους αυτούς;
Η κόπωση του κόσμου είναι φυσική και αναμενόμενη. Ποιος από εμάς δεν θέλει πίσω την κανονικότητά του; Τη ζωή του χωρίς περιορισμούς, χωρίς το άγχος που βιώνουμε καθημερινά εξαιτίας του κορωνοϊού; Όμως ας μην γελιόμαστε, η πανδημία είναι μια πραγματικότητα που δεν συγχωρεί ανευθυνότητα, δεν μας επιτρέπει εφησυχασμό. Και σε όσους αντιδρούν, ιδίως με ανεύθυνες συμπεριφορές, δεν έχω να πω παρά μόνο αυτό:
‘Η ζωή και η υγεία όλων μας είναι αδιαπραγμάτευτα αγαθά, ας μην τα διακινδυνεύουμε άκριτα.΄
Όχι επειδή το λέει η κυβέρνηση, αλλά επειδή το επιβάλλει η κοινωνική ευθύνη που συνοδεύει κάθε έκφανση της καθημερινότητάς μας. Επειδή μόνο έτσι θα προστατεύσουμε όχι μόνο τον εαυτό μας, αλλά πάνω από όλα, τους ανθρώπους που αγαπάμε και θέλουμε να συνεχίσουμε να έχουμε κοντά μας.
Τι θα λέγατε στους νέους, κυρίως, ανθρώπους που βλέπουν τη ζωή τους, τις συνήθειές τους ν’ αλλάζουν;
Ξέρετε, οι νέοι άνθρωποι είναι και οι πιο ευπροσάρμοστοι στις αλλαγές. Ίσως είναι πιο δύσκολο να «πειστούν», υπό την έννοια ότι η ανεμελιά είναι στοιχείο της ηλικίας τους, αλλά όταν αντιλαμβάνονται την κρισιμότητα των στιγμών, τότε βρίσκουμε στους νέους τούς καλύτερους συμμάχους μας. Και αυτό που έχω να τους πω είναι ότι
‘ η ζωή δεν σταματά, τα ταξίδια, οι εμπειρίες, οι συναναστροφές, οι παρέες, η διασκέδαση δεν σταματούν – απλά προσαρμόζονται στις συνθήκες.‘ Για λίγο ακόμα, καλούνται να προστατεύσουν κι αυτοί με τη στάση τους όλους όσους νοιάζονται και αγαπούν. Κι ας μην ξεχνάμε ότι κανείς μας δεν είναι άτρωτος απέναντι στον κορωνοϊό, ούτε οι ίδιοι. Η δική τους, όμως, κρίσιμη συνεισφορά σε αυτή την κοινή προσπάθεια είναι πρωτίστως να θωρακίσουν όλους τους άλλους που δεν έχουν το προνόμιο της ηλικίας. Οι νέοι μας -είμαι σίγουρος- και πάλι θα κάνουν τη διαφορά!
Παράλληλα με το ζήτημα του κορωνοϊού, βλέπουμε να συμβαίνουν ακραία φαινόμενα που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή (πλημμύρες, πυρκαγιές, σκόνη, κ.λπ). Πόσο σημαντικό είναι το ζήτημα αυτό, κατά τη γνώμη σας, τόσο για το παρόν όσο και για το μέλλον της χώρας;
H κλιματική κρίση -γιατί δυστυχώς πρόκειται για κρίση πλέον- είναι μια πραγματικότητα, απέναντι στην οποία καλούμαστε όλοι να θωρακιστούμε. Είναι μια παγκόσμια πρόκληση, αλλά στο μέτρο της δικής μας ευθύνης, προχωρούμε με γρήγορα βήματα στη θωράκιση της χώρας μας για την αποτελεσματική προάσπιση της ζωής και της περιουσίας των Ελλήνων πολιτών, αλλά και του φυσικού μας πλούτου. Αναμορφώνουμε στο σύνολό της την Πολιτική Προστασία και το Πυροσβεστικό Σώμα. Δημιουργήσαμε τον Εθνικό Μηχανισμό Διαχείρισης Κρίσεων και Αντιμετώπισης Κινδύνων – μια σύγχρονη, κάθετη δομή, όπου είναι πλέον ξεκάθαρο ποιος είναι υπεύθυνος για τι και σε ποιο χρόνο, ώστε να επιλυθούν χρόνια προβλήματα επικάλυψης αρμοδιοτήτων και διάχυσης της ευθύνης. Με ένα κεντρικό και 13 περιφερειακά επιχειρησιακά κέντρα, με τη συνεργασία των Περιφερειών, των Δήμων, ολόκληρου του κρατικού μηχανισμού, αλλά και της επιστημονικής κοινότητας, αναβαθμίζουμε τα τεχνολογικά μας εργαλεία, ενισχύουμε τις δυνάμεις άμεσης απόκρισης, αποκτούμε νέα μέσα.
‘ Με ορίζοντα τριετίας, σκοπεύουμε να παραδώσουμε ένα πλήρως αναδιαρθρωμένο σύστημα Πολιτικής Προστασίας – το πρόγραμμα «Ασπίδα» ενάντια σε κάθε καταστροφή.’
Και, όπως έχει τονίσει ο Πρωθυπουργός, η κρίση του κορωνοϊού μάς ώθησε να κινηθούμε ακόμα πιο γρήγορα. Πολλά από τα νέα μας εργαλεία είναι ήδη εδώ, λειτουργικά, με άμεσα αποτελέσματα.
Ποιο είναι το σχέδιο του υπουργείου για τη διαχείριση τέτοιων καταστάσεων ή / και για την πρόληψη τους;
Όπως προείπα, έχουμε ήδη προχωρήσει στην εκπόνηση ενός ολοκληρωμένου στρατηγικού σχεδίου αναμόρφωσης της Πολιτικής Προστασίας που βρίσκεται σε φάση υλοποίησης. Και στο πλαίσιο αυτού, επιτρέψτε μου να σημειώσω ιδιαίτερα δύο στοιχεία. Το πρώτο είναι η ετοιμότητα, η εκ των προτέρων δηλαδή ανάπτυξη και αξιοποίηση των πιο σύγχρονων τεχνολογικών μέσων και επιστημονικών δεδομένων για να διασφαλίσουμε την καλύτερη δυνατή απόκριση του μηχανισμού σε κάθε καταστροφή. Το δεύτερο είναι η πρόληψη. Σε αυτή την κατεύθυνση,
‘εκπονήσαμε -κι αυτό το θεωρώ πολύ σημαντικό- ολοκληρωμένα Γενικά Σχέδια Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών για κάθε φυσική ή τεχνολογική καταστροφή, τα οποία διασφαλίζουν την άμεση και συντονισμένη απόκριση όλων των εμπλεκόμενων φορέων.’
Προχωρούμε, επίσης, σε συγκεκριμένες διορθωτικές παρεμβάσεις, προγραμματίζουμε έργα υποδομής με τη συνεργασία των τοπικών φορέων, ενισχύουμε τις δυνάμεις μας όπου είναι απαραίτητο και φιλοδοξούμε να υλοποιήσουμε σταδιακά ένα πλήρες πρόγραμμα ενημέρωσης και εκπαίδευσης ήδη από τα σχολεία μας.
Θα υπάρξει κατά τη γνώμη σας πλήρης επαναφορά στην προ-κορωνοϊού εποχή ή καλούμαστε να προσαρμοστούμε σε μία νέα πραγματικότητα από εδώ και πέρα;
Η πανδημία είναι σε πλήρη εξέλιξη παγκοσμίως. Βεβαίως όλοι μας αναμένουμε τα αποτελέσματα των προσπαθειών της επιστημονικής κοινότητας, αλλά προς ώρας, όλοι μας θα πρέπει να συμπεριφερόμαστε με την υπευθυνότητα που αρμόζει στη συγκυρία. Έτσι μόνο προφυλασσόμαστε, όχι μόνο τώρα, αλλά και για το μέλλον. Γιατί σε κάθε περίπτωση, η πανδημία θα αφήσει το αποτύπωμά της στην μετά τον κορωνοϊό πραγματικότητα. Ας είμαστε λοιπόν προσεκτικοί τώρα – μόνο έτσι αυξάνουμε ο καθένας μας τις πιθανότητες αυτή η κρίση να τελειώσει το συντομότερο για όλους.
Ποια είναι η αγαπημένη σας συνήθεια που σας ξεκουράζει μετά από μια δύσκολη ημέρα;
Η επαφή, η επικοινωνία με την οικογένειά μου. Τους βλέπω πολύ λιγότερο από όσο θα ήθελα, αλλά η στήριξη που μου δίνουν καθημερινά είναι το προσωπικό μου καταφύγιο.
Οι δύο αγαπημένοι σας προορισμοί στην Ελλάδα και το εξωτερικό;
Επιστρέφω πάντα στην Ευρυτανία, τον τόπο των παιδικών μου αναμνήσεων. Ταξιδεύω όσο περισσότερο μπορώ στη χώρα μας – η Ελλάδα εξάλλου είναι τόσο όμορφη που όπου κι αν είσαι, οι άνθρωποι, τα τοπία, η ζωή, όλα είναι μοναδικά. Τα ταξίδια στο εξωτερικό είναι μέρος των υποχρεώσεών μου και δεν ξεχωρίζω κάποιον προορισμό, μιας κι όπου βρεθώ, όλα πίσω στην πατρίδα γυρίζουν.