Έρευνα – Απόδοση: Μαργαρίτα Μανούσου
Η πρόσφατη παραχώρηση του κτιρίου Tae Kwon Do από την ΕΤΑΔ στην Περιφέρεια Αττικής, με στόχο τη μετατροπή του σε σύγχρονο συνεδριακό, εκθεσιακό και συναυλιακό κέντρο, σηματοδοτεί μια καθοριστική εξέλιξη για την υλοποίηση ενός έργου που συζητείται εδώ και δεκαετίες.
Η απουσία αυτόνομου συνεδριακού χώρου στην πρωτεύουσα έχει απασχολήσει εδώ και δεκαετίες τους επαγγελματίες του συνεδριακού και τουριστικού κλάδου, περιορίζοντας τις δυνατότητες της Αθήνας να διεκδικήσει και να φιλοξενήσει διεθνείς διοργανώσεις μεγάλης εμβέλειας.
Από το 2004 και μετά, έχουν γίνει αρκετές εξαγγελίες για τη μετατροπή του Tae Kwon Do σε συνεδριακό κέντρο, οι οποίες όμως δεν προχώρησαν ποτέ σε υλοποίηση.
Με αφορμή αυτή τη νέα εξέλιξη, η Μαργαρίτα Μανούσου, διευθύντρια ανάπτυξης του GRtraveller, συνομίλησε με θεσμικούς και επαγγελματικούς φορείς που εμπλέκονται στο έργο, καταγράφοντας τις θέσεις και τις προσδοκίες τους.
Στο πλαίσιο αυτό, μίλησε με τρεις καθοριστικούς εκπροσώπους του κλάδου: τον κ. Δημήτρη Φραγκάκη, πρόεδρο της Περιφέρειας Αττικής, την κα Αντωνία Αλεξάνδρου, πρόεδρο του Συνδέσμου Επαγγελματιών Οργανωτών Συνεδρίων (HAPCO & DES), και τον κ. Ευγένιο Βασιλικό, πρόεδρο της Ένωσης Ξενοδόχων Αθήνας – Αττικής & Αργοσαρωνικού.
Δημήτρης Φραγκάκης – Πρόεδρος Νέας Μητροπολιτικής Αττικής Α.Ε.
Ουσιαστική η ανάγκη ύπαρξης μεγάλου αυτόνομου συνεδριακού – εκθεσιακού – συναυλιακού χώρου στην Αθήνα, για την ανάπτυξη του ελληνικού συνεδριακού προϊόντος – και όχι μόνο
Όπως υπογραμμίζει ο Πρόεδρος της Περιφέρειας Αττικής, κ. Δημήτρης Φραγκάκης, η παραχώρηση του κλειστού του Tae Kwon Do από την ΕΤΑΔ στην Περιφέρεια Αττικής ανοίγει τον δρόμο για την αξιοποίηση του χώρου μετά από δεκαετίες.
Παράλληλα, καθίσταται ορατή η δημιουργία ενός σύγχρονου συνεδριακού – εκθεσιακού – συναυλιακού χώρου, που τόσο έχει ανάγκη η ευρύτερη περιοχή της Αθήνας και ολόκληρη η χώρα.
Σε αυτό ακριβώς έγκειται η μεγάλη σημασία αυτής της παραχώρησης. Πρόκειται για πρωτοβουλία εθνικής εμβέλειας, καθώς όχι μόνο η Αθήνα αλλά και ολόκληρη η Ελλάδα μπορεί να αλλάξει ταχύτητα και να πρωταγωνιστήσει στον επαγγελματικό τουρισμό, με αυτήν την εμβληματική ανάπλαση του Tae Kwon Do.
Συγκρατημένη αισιοδοξία για την υλοποίηση αυτού του σημαντικού έργου
Σύμφωνα με τον κ. Φραγκάκη, σήμερα υπάρχει καταρχάς η βούληση από την ελληνική κυβέρνηση, ενώ θεωρεί ότι και η διοίκηση Χαρδαλιά στην Περιφέρεια Αττικής έχει ήδη δείξει δείγματα γραφής προς αυτή την κατεύθυνση.
Κατά συνέπεια, ο ίδιος είναι αισιόδοξος ότι «έχει μπει το νερό στο αυλάκι». Ωστόσο, σημειώνει ότι βρισκόμαστε ακόμη στην αρχή και όχι στο τέλος του δρόμου, καθώς απαιτούνται χρόνος και σκληρή δουλειά για την ολοκλήρωση του έργου.
Το βέβαιο είναι ότι ο κλάδος του επαγγελματικού τουρισμού, αλλά και οι διοργανωτές συναυλιών, μπορούν να είναι εξίσου αισιόδοξοι ότι ένα όνειρο πολλών ετών αρχίζει να γίνεται πραγματικότητα.
Αντωνία Αλεξάνδρου – Πρόεδρος HAPCO & DES
Η σημασία ενός αυτόνομου συνεδριακού χώρου στην Αθήνα και οι παράγοντες που έχουν καθυστερήσει την αξιοποίηση του Tae Kwon Do ως συνεδριακού κέντρου
Η καθυστέρηση στην ολοκλήρωση σημαντικών έργων στη χώρα μας αποτελεί διαχρονικό πρόβλημα, αποτέλεσμα πολλών παραγόντων: διοικητικών αλλαγών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών παραμέτρων, θεσμικών διαδικασιών, αλλά και ζητημάτων χρηματοδότησης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η μεταφορά του αεροδρομίου από το Ελληνικό στα Σπάτα, που ξεκίνησε ως μελέτη τη δεκαετία του ’90, αλλά υλοποιήθηκε πολλά χρόνια αργότερα. Αυτή η «αδράνεια» οδηγεί συχνά σε απώλεια πολύτιμου χρόνου και ευκαιριών. Είναι κρίσιμο να βρεθούν τρόποι επιτάχυνσης των διαδικασιών, διασφαλίζοντας παράλληλα διαφάνεια, νομιμότητα και σεβασμό προς την κοινωνία και το περιβάλλον.
Απαραίτητος για την ανάπτυξη του κλάδου, ένας μεγάλος, αυτόνομος συνεδριακός χώρος στην Αθήνα
Ο δυναμικός κλάδος των συνεδρίων και εταιρικών συναντήσεων – διεθνώς γνωστός ως Meetings Industry – αποτελεί έναν από τους πλέον στρατηγικούς τομείς παγκοσμίως, με ισχυρή συμβολή στις τοπικές και εθνικές οικονομίες. Η παγκόσμια αγορά του Meetings Industry αποτιμάται, σύμφωνα με διεθνείς μελέτες, σε περίπου 1,6 τρισεκατομμύρια ευρώ – μέγεθος που θα την κατέτασσε ως τη 13η μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο. Δεν είναι λοιπόν τυχαίο ότι χώρες και πόλεις σε όλο τον κόσμο ανταγωνίζονται σθεναρά για την προσέλκυση διεθνών συνεδρίων και εταιρικών εκδηλώσεων, επενδύοντας σε υποδομές, τεχνολογία, προβολή και επαγγελματική εξειδίκευση.
Η δαπάνη ενός συνέδρου ή συμμετέχοντα σε επαγγελματική εκδήλωση είναι τουλάχιστον τριπλάσια από εκείνη ενός τουρίστα αναψυχής· αν υπολογιστούν και οι έμμεσες δαπάνες, το ποσό πολλαπλασιάζεται. Κάθε επισκέπτης-σύνεδρος λειτουργεί και ως «πρεσβευτής» της χώρας μας διεθνώς.
Σύμφωνα με διεθνείς μελέτες, η άμεση και έμμεση οικονομική συμβολή του MICE (Meetings/Incentives/Conferences & Exhibitions) στην Ελλάδα ξεπερνά τα 2 δισ. ευρώ ετησίως, αν και δεν καταγράφεται ξεχωριστά ως κλάδος, καθώς ενσωματώνεται στο συνολικό τουριστικό αποτύπωμα.
Ωστόσο, η έλλειψη ενός μεγάλου, σύγχρονου και ευέλικτου συνεδριακού κέντρου στην Αθήνα συνεπάγεται την απώλεια άνω των 15 μεγάλων διεθνών συνεδρίων (2.000–3.000 συμμετεχόντων) ετησίως, λόγω περιορισμένης διαθεσιμότητας ή έλλειψης του απαιτούμενου αριθμού αιθουσών και υποστηρικτικών χώρων στους υφιστάμενους χώρους της πόλης και της χώρας. Επιπλέον, χάνονται πολύ μεγάλα συνέδρια άνω των 8.000 συμμετεχόντων, λόγω ανυπαρξίας υποδομών αυτής της κλίμακας. Το ίδιο ισχύει και για εταιρικές εκδηλώσεις και incentives, καθώς και για εκθέσεις που ετησίως χάνονται από τη χώρα μας.
Επομένως, γίνεται αντιληπτό ότι, με τις κατάλληλες υποδομές – όπως η αναβάθμιση του Tae Kwon Do σε σύγχρονο, ευέλικτο και μεγάλο συνεδριακό χώρο τουλάχιστον 80.000–100.000 τ.μ. – η συμβολή του κλάδου μπορεί να διπλασιαστεί και να πολλαπλασιαστεί.
Πρόκειται για επένδυση που δεν αποδίδει μόνο σε οικονομικούς δείκτες, αλλά και στην ενίσχυση της διεθνούς εικόνας της Αθήνας και της Ελλάδας, δίνοντας στους επαγγελματίες οργανωτές συνεδρίων τη δυνατότητα να ανταγωνίζονται ισότιμα άλλους κορυφαίους προορισμούς, να προσελκύουν σημαντικά διεθνή συνέδρια και να δημιουργούν υψηλή προστιθέμενη αξία για την οικονομία.
Η καταμέτρηση του διεθνούς και έγκυρου οργανισμού ICCA παρέχει μια αξιόπιστη εκτίμηση, προσφέροντας σαφή εικόνα της τάξης μεγέθους και της δυναμικής του κλάδου.
Στατιστικά (ICCA):
Πόλη Αριθμός συνεδρίων Αριθμός συμμετεχόντων Βαρκελώνη 142 126.000 Λισαβόνα 153 83.000 Αθήνα 110 40.000
Σημαντική διευκρίνιση: στην Αθήνα φιλοξενούνται κυρίως μικρότερα συνέδρια (50 έως λίγο κάτω από 1.000 συμμετέχοντες), αριθμός κοντινός σε αυτόν της Λισαβώνας. Αυτό ανέβασε τη θέση μας στην κατάταξη, ειδικά το 2024, που ήταν πολύ καλή χρονιά για την Αθήνα. Ωστόσο, η πόλη υστερεί σημαντικά στα συνέδρια άνω των 1.000 ατόμων, που έχουν υψηλούς τζίρους και μεγάλο οικονομικό και τουριστικό αποτύπωμα. Έτσι, ενώ στον αριθμό συνεδρίων η Αθήνα δεν απέχει πολύ ποσοστιαία από τους ανταγωνιστές της, στον αριθμό συμμετεχόντων βρίσκεται περίπου στο μισό σε σχέση με τη Λισαβόνα, πόλη αντίστοιχου μεγέθους και ανταγωνιστική.
Οι χώροι συνεδρίων στην Αθήνα σήμερα
Ο μεγαλύτερος χώρος για διεθνή συνέδρια υψηλών απαιτήσεων είναι το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, το οποίο διαθέτει αίθουσες άνω των 1.500–2.000 θέσεων, πολλαπλές παράλληλες αίθουσες (πάνω από 15–20) και ευρύχωρους χώρους για εκθέσεις και ανάρτηση επιστημονικών εργασιών. Ωστόσο, λόγω του χαρακτήρα του ως συναυλιακός χώρος και της υψηλής ζήτησης, η διαθεσιμότητά του είναι περιορισμένη.
Για συνέδρια με μικρότερες απαιτήσεις σε παράλληλους χώρους, υπάρχουν ξενοδοχεία με σημαντική συνεδριακή υποδομή, όπως το Caravel, το Hyatt, το Intercontinental, το Crowne Plaza, καθώς και άλλα καταξιωμένα ξενοδοχεία, μεταξύ των οποίων τα Electra Metropolis, Grande Bretagne, King George, NJV Athens Plaza, Marriott, Radisson Blu Park, Wyndham Grand, New Hotel, Airotel Stratos Vassilikos, Amalia Hotel, Grecotel Dolli Hotel, St. George Lecabetus και Golden Age, τα οποία καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα αναγκών.
Υπάρχουν εξαιρετικοί χώροι για συνέδρια μικρότερης κλίμακας, όπως το Ευγενίδειο Ίδρυμα σε συνδυασμό με το Marriott hotel, το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος με περιορισμένη διαθεσιμότητα όμως και αριθμό αιθουσών, το Ζάππειο Μέγαρο, ο Ελληνικός Κόσμος και το Ωδείο Αθηνών, που πρόσφατα ανακαινίστηκε και φιλοξενεί συχνά επιστημονικές και εταιρικές εκδηλώσεις.
Συνολικά, η Αθήνα διαθέτει αρκετούς συνεδριακούς χώρους μικρότερης κλίμακας, αλλά η απουσία ενός μεγάλου, ευέλικτου κέντρου παραμένει αισθητή.
Σε αυτό το πλαίσιο, υποδεχόμαστε με ενθουσιασμό την πολυαναμενόμενη ανάπλαση και λειτουργία του Tae Kwon Do, που θα καλύψει σημαντικά μια ανάγκη δεκαετιών και θα αναδείξει την Αθήνα ως έναν σύγχρονο, δυναμικό προορισμό συνεδριακού τουρισμού.
Το μητρώο καταγραφής συνεδρίων και ο HAPCO & DES
Η δημιουργία μητρώου συνεδρίων αποτελεί πάγιο αίτημα του HAPCO & DES. Παρά τις κυβερνητικές δεσμεύσεις, δεν έχει ακόμη υλοποιηθεί. Το έργο αυτό θεωρείται κρίσιμο, καθώς θα αναδείξει τη δυναμική του κλάδου και θα προσφέρει σαφή και αξιόπιστα δεδομένα, που σήμερα δεν είναι επαρκώς καταγεγραμμένα ούτε γνωστά σε πολλούς φορείς.
Προοπτική μετατροπής του Tae Kwon Do σε συνεδριακό χώρο
Mε κάθε επιφύλαξη η Κα Αλεξάνδρου, αναφέρει τα στοιχεία που γνωρίζουν.
Η σύμβαση παραχώρησης για την ανάπλαση και λειτουργία της υποδομής έχει ήδη υπογραφεί, με διάρκεια 40 ετών, ξεκινώντας από 1η Ιανουαρίου 2026. Στη διετία 2026–2027, η Περιφέρεια Αττικής αναλαμβάνει τον κρίσιμο ρόλο της εκπόνησης των απαραίτητων μελετών και της διασφάλισης της χρηματοδότησης, ενώ η ΕΤΑΔ θα καλύπτει τα λειτουργικά έξοδα μέχρι την παράδοση, που προβλέπεται την 1η Ιανουαρίου 2028. Η εξασφαλισμένη ευρωπαϊκή χρηματοδότηση και η πολιτική στήριξη ενισχύουν σημαντικά τις προοπτικές υλοποίησης του έργου.
Αν και τα στοιχεία που έχουν στη διάθεσή τους είναι προς το παρόν περιορισμένα, εκτιμούν ότι έχουν ήδη γίνει σημαντικά βήματα και εκφράζουν την αισιοδοξία τους για την ταχεία προώθηση του έργου, που αποτελεί αναγκαία επένδυση για την πόλη και τη χώρα.
Οι επαγγελματίες του HAPCO & DES ως επαγγελματίες ενός κλάδου με βαθιά εμπειρία και εξειδίκευση στην οργάνωση μεγάλων συνεδρίων και επαγγελματικών εκδηλώσεων, είναι έτοιμοι και πρόθυμοι να συνεισφέρουν ενεργά στην τεκμηρίωση και τη μελέτη των αναγκών αυτής της σημαντικής υποδομής, ώστε να ανταποκρίνεται πλήρως στις απαιτήσεις των σύγχρονων διεθνών συνεδρίων και να αναβαθμίσει τη θέση της Αθήνας στον παγκόσμιο συνεδριακό χάρτη.
Ευγένιος Βασιλικός Πρόεδρος Ένωσης Ξενοδόχων Αθηνών-Αττικής & Αργοσαρωνικού
Όπως επισημαίνει ο κ. Ευγένιος Βασιλικός, η έλλειψη ενός μεγάλου, αυτόνομου συνεδριακού χώρου στην Αθήνα αποτελεί πάγιο αίτημα της Ένωσης Ξενοδόχων Αθηνών (ΕΞΑ), ένα ζήτημα που απασχολεί τον κλάδο εδώ και δεκαετίες.
Η προοπτική μετατροπής του Tae Kwon Do σε συνεδριακό κέντρο, αν και είχε ανακοινωθεί ήδη από το 2004, δεν προχώρησε ποτέ, κυρίως εξαιτίας θεσμικών, χρηματοδοτικών και διαχειριστικών εμποδίων.
Οι πολιτικές προτεραιότητες άλλαζαν διαχρονικά, ενώ δεν υπήρξε σταθερό και δεσμευμένο πλάνο υλοποίησης. Παράλληλα, το ιδιοκτησιακό και διαχειριστικό καθεστώς του χώρου παρέμενε ασαφές, εμποδίζοντας την προώθηση ουσιαστικών επενδύσεων.
Τέλος, η έλλειψη συνειδητοποίησης της στρατηγικής σημασίας που έχει ο συνεδριακός τουρισμός για την πόλη και την περιφέρεια συνέβαλε σημαντικά στην αδράνεια, πιθανώς αποτελώντας και τον βασικότερο λόγο για τη μακροχρόνια καθυστέρηση.
Ένας μεγάλος, αυτόνομος συνεδριακός χώρος στην Αθήνα αποτελεί ζήτημα στρατηγικής σημασίας για την ανάπτυξη του ελληνικού συνεδριακού προϊόντος
Η Αθήνα είναι πλέον ένας κορυφαίος προορισμός city break και πολιτιστικού τουρισμού, ωστόσο η απουσία ενός αυτόνομου συνεδριακού κέντρου μεγάλης χωρητικότητας περιορίζει τη δυνατότητά της να προσελκύσει διεθνή συνέδρια πολύ μεγάλου μεγέθους.
Ένα τέτοιο έργο θα ενίσχυε την ανταγωνιστικότητα του ελληνικού συνεδριακού προϊόντος έναντι πόλεων όπως η Βιέννη και η Βαρκελώνη αλλά και το Παρίσι, θα επέκτεινε την τουριστική σεζόν-καθώς τα συνέδρια διεξάγονται όλο τον χρόνο-και θα είχε σημαντικό οικονομικό αποτύπωμα, καθώς οι σύνεδροι δαπανούν έως και τρεις φορές περισσότερα από έναν μέσο επισκέπτη.
Παράλληλα, θα αναβάθμιζε την εικόνα της Αθήνας ως διεθνή MICE προορισμό και θα ήταν ακόμα ένας τρόπος να αναδείξουμε τα μεγάλα πλεονεκτήματα που έχουμε έναντι άλλων πόλεων, για παράδειγμα τα νησιά του Αργορασωνικού.
Ο αριθμός συνεδρίων και τα μεγέθη τους, τα οποία φιλοξενούνται κάθε χρόνο στην Αθήνα
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, η Αθήνα φιλοξενεί κάθε χρόνο εκατοντάδες συνέδρια και επαγγελματικές συναντήσεις, τα περισσότερα μεσαίου μεγέθους, από 100 έως 3.000 συμμετέχοντες. Η πόλη βρίσκεται σταθερά στις κορυφαίες 30 συνεδριακές πόλεις παγκοσμίως, σύμφωνα με τον ICCA. Ωστόσο, η έλλειψη κατάλληλων υποδομών για πολύ μεγάλα συνέδρια (άνω των 5.000 συμμετεχόντων) σημαίνει ότι η Αθήνα συχνά δεν μπορεί να διεκδικήσει σημαντικά διεθνή events αυτού του μεγέθους. Ένα βασικό ζήτημα που πρέπει επίσης να λυθεί επίσης είναι το θέμα του μητρώου συνεδρίων και συνεδριακών χώρων, το οποίο σήμερα δεν υπάρχει, ώστε να γίνεται και η σωστή καταγραφή των συνεδριών και του μεγέθους αυτών.
Η θέση της ΕΞΑ για το μητρώο συνεδρίων και την καταγραφή των συνεδρίων
Σήμερα, πέρα από το Μέγαρο Μουσικής, συνέδρια φιλοξενούνται σε ξενοδοχεία 4 και 5 αστέρων με μεγάλες αίθουσες, στο Ζάππειο, σε εκθεσιακούς χώρους, καθώς και σε χώρους όπως το Κέντρο Πολιτισμού «Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος», που προτιμώνται κυρίως για εκδηλώσεις μικρότερης κλίμακας. Παρά αυτές τις επιλογές, παραμένει ακάλυπτη η ανάγκη για μεγάλες και αυτόνομες εγκαταστάσεις.
Η δημιουργία ενός επίσημου μητρώου συνεδρίων κρίνεται αναγκαία, καθώς θα επιτρέψει την ολοκληρωμένη καταγραφή όλων των διοργανώσεων, την αποτύπωση του οικονομικού τους αντίκτυπου και τη χάραξη πιο αποτελεσματικής στρατηγικής προώθησης. Ως κλάδος, η ΕΞΑ υποστηρίζει διαχρονικά αυτή την ανάγκη.
Η Προοπτική υλοποίησης του σημαντικού έργου μετατροπής του Tae Kwon Do σε συνεδριακό – εκθεσιακό χώρο
Σήμερα, η συγκυρία για την υλοποίηση ενός μεγάλου αυτόνομου συνεδριακού κέντρου είναι πιο ώριμη από ποτέ. Η Αθήνα διαθέτει πλέον εξαιρετικές ξενοδοχειακές υποδομές, αναβαθμισμένα μέσα μεταφοράς, ένα διεθνώς βραβευμένο αεροδρόμιο και αυξανόμενο ενδιαφέρον από διεθνείς διοργανωτές. Ο συνεδριακός τουρισμός αποτελεί βασικό πυλώνα της στρατηγικής για βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη, καθώς και για την αύξηση της μέσης δαπάνης ανά επισκέπτη. Αυτό που πλέον απαιτείται είναι πολιτική βούληση, σαφές χρηματοδοτικό σχέδιο και ξεκάθαρο μοντέλο διαχείρισης, ώστε να υλοποιηθεί ένα έργο που θα αλλάξει ριζικά τον χάρτη του τουρισμού στην πόλη. Πρωτεύοντα ρόλο παίζει η εκπόνηση μελέτης με βάση διεθνείς πρακτικές σε όλα τα επίπεδα λειτουργίας του συνεδριακού κέντρου, προκειμένου να αποφευχθούν λάθη του παρελθόντος αλλά και κακές πρακτικές από άλλες πόλεις.
