Φορεσιές κεντημένες με περίτεχνα σχέδια, υφασμένες στον αργαλειό, από μετάξι, μαλλί και βαμβάκι. Οι γυναίκες των Μεταξάδων Έβρου παρά τις πολλές ταλαιπωρίες της ακριτικής καθημερινότητάς τους, επιμελούνταν το ντύσιμο τους με κάθε λεπτομέρεια.
Το χωριό Μεταξάδες με τα πετρόκτιστα σπίτια βρίσκεται δυτικά από το Διδυμότειχο και αποτελεί παραδοσιακό οικισμό του Έβρου. Πήρε το όνομά του από την ασχολία των κατοίκων του με τη σηροτροφία (εκτροφή μεταξοσκώληκα).
Οι γυναίκες φορούσανε εσωτερικά το χοντρό υφαντό βαμβακερό ή μαλλοβάμβακο πουκάμισο. Το στόλιζαν μόνο στον ποδόγυρο με λεπτά κεντήματα του χεριού ή του αργαλειού, πολλές φορές όμως και με την άσπρη λευκή πλεχτή δαντέλα “κινάδες” και γι’ αυτό τα ονόμαζαν “κιναρωτά”.
Από πάνω φορούσαν τη γνωστή θρακιώτικη “τσούκνα”, το αμάνικο ρούχο που έραβαν από σπιτικό υφαντό βαμβακερό ριγέ σε διάφορα χρώματα. Στο άνοιγμα του στήθους, φορούσαν τη “λαιμαριά”, με πλούσιο κέντημα, με γαϊτάνια, χρωματιστές κλωστές και ασημένιες πούλιες. Δεξιά και αριστερά είχε επίσης κέντημα γύρω στα δύο ανοίγματα, τις “κορφουλήθρες”, από όπου θήλαζαν.
‘’ Το χειμώνα ντύνονταν πιο χοντρά,
φορώντας χοντρά αμάνικα σιγκούνια ή ντουλαμάδες,
ραμμένα από ραφτάδες ντόπιους.’’
Η ποδιά ήταν ραμμένη από αγοραστό μεταξωτό μάλλινο ύφασμα ή βελούδο, και τη στόλιζαν με κορδέλες, χάντρες, πούλιες, κέντημα καθώς και γύρω-γύρω με δαντέλα. Η γνωστή θρακιώτικη ζώνη με τα σμάλτα, το “μπακιροζούναρο”, φοριόταν και σ’ αυτήν την περιοχή.
Το χειμώνα ντύνονταν πιο χοντρά, φορώντας χοντρά αμάνικα σιγκούνια ή ντουλαμάδες, ραμένα από ραφτάδες ντόπιους. Οι ίδιες πρόσθεταν πούλιες και λεπτά κεντήματα. Χάντρινα γιορντάνια και χαϊμαλιά στόλιζαν το λαιμό και το στήθος. Οσες είχαν, κρεμούσαν καδένα με χρυσά νομίσματα.
Στο κεφάλι τους έδεναν ένα κίτρινο βαμβακερό μαντίλι εσωτερικά και από πάνω έριχναν το μάλλινο πολύχρωμο σταμπωτό, με αναδιπλωμένες τις δύο άκρες. Τα στερέωναν μεταξύ τους με καρφίτσες που είχαν χάντρινα στολίδια στην άκρη. Την κεφαλοδεσιά τους, την “μπαρμπούλα”, τη στόλιζαν με ψεύτικα λουλούδια. Στα πόδια φορούσαν μάλλινες πλεχτές χοντρές κάλτσες με χρωματιστά μικρά σχέδια στην πλέξη, και κεντημένα τερλίκια.
Πηγή: “40 ελληνικές φορεσιές από τη συλλογή του Θεάτρου Δόρα Στράτου”, Επιμέλεια και πρόλογος: Αλκης Ράφτης, κείμενα: Χρήστος Μπρούφας, εκδότης: Θέατρο Ελληνικών Χορών “Δόρα Στράτου”, www.grdance.org.
