1. Ποιες είναι οι βασικές προτεραιότητες του Υπουργείου για την ενίσχυση της εξωστρέφειας των ελληνικών αγροτικών προϊόντων την επόμενη διετία; Σε ποιες αγορές στοχεύετε στρατηγικά;

Η ενίσχυση της εξωστρέφειας αποτελεί σταθερό προσανατολισμό μας. Είναι η προϋπόθεση για τη βιώσιμη ανάπτυξη του πρωτογενή μας τομέα και την ενίσχυση του πραγματικού εισοδήματος των παραγωγών. Τα ελληνικά προϊόντα διαθέτουν εξαιρετική ποιότητα, ταυτότητα και ιστορία∙ γι’ αυτό και επενδύουμε στη συστηματική παρουσία τους στις διεθνείς αγορές.

 

Την επόμενη διετία επικεντρώνουμε την προσπάθειά μας σε τρεις άξονες:

• Πρώτον, στην οργανωμένη προβολή των προϊόντων μας σε μεγάλες αγορές όπου η Ελλάδα έχει σημαντικά περιθώρια περαιτέρω διείσδυσης, όπως οι ΗΠΑ, η Μέση Ανατολή και η Ασία.
• Δεύτερον, στη στήριξη τόσο των μικρών παραγωγών όσο και των μεγαλύτερων εξαγωγικών επιχειρήσεων, μέσα από τα ήδη υφιστάμενα, αλλά και τα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία που ενεργοποιούνται από το 2026.
• Και τρίτον, στην ενιαία στρατηγική παρουσίας της χώρας σε διεθνείς εκθέσεις και δράσεις προώθησης, με τη συνεργασία φορέων όπως η Enterprise Greece.

Στόχος μας είναι η δυναμική παρουσία, με ενιαία φωνή και ταυτότητα των ελληνικών προϊόντων στο εξωτερικό με έμφαση στην ποιότητα, στη συνέπεια και την ανταγωνιστικότητα.

 

 

 

2. Τα ελληνικά ΠΟΠ και ΠΓΕ είναι ένα ισχυρό συγκριτικό πλεονέκτημα. Τι σχεδιάζετε για την προστασία, πιστοποίηση και διεθνή ανάδειξή τους;

Τα προϊόντα ΠΟΠ και ΠΓΕ είναι ένα ισχυρό κομμάτι της εθνικής μας ταυτότητας. Η Ελλάδα έχει καταχωρίσει μέχρι σήμερα 121 ονομασίες — αριθμός που μας φέρνει στην 5η θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρόκειται για προϊόντα που αντιπροσωπεύουν όχι μόνο την ποιότητα της παραγωγής μας, αλλά και τον πολιτισμό, την ιστορία, τη γεωγραφία του κάθε επιμέρους τόπου.

 

‘ Την επόμενη διετία επικεντρώνουμε την προσπάθειά μας σε τρεις άξονες: […] στην οργανωμένη προβολή των προϊόντων μας

σε μεγάλες αγορές όπου η Ελλάδα έχει σημαντικά περιθώρια περαιτέρω διείσδυσης,

όπως οι ΗΠΑ, η Μέση Ανατολή και η Ασία.’

Στρατηγικά, κινούμαστε σε τρεις κατευθύνσεις:

• Πρώτον, ενισχύουμε τους μηχανισμούς ελέγχου και πιστοποίησης, με ένα σύγχρονο, ευέλικτο και αποτελεσματικό σύστημα που επιτρέπει γρήγορες παρεμβάσεις όπου χρειάζεται, ώστε η ταυτότητα των προϊόντων να προστατεύεται με συνέπεια.
• Δεύτερον, επενδύουμε στην περαιτέρω ανάπτυξη της διεθνούς αναγνωρισιμότητας των ελληνικών προϊόντων ΠΟΠ/ΠΓΕ, συμμετέχοντας πιο ενεργά σε δράσεις προβολής και συνεργασίες σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η Ευρωπαϊκή Ένωση επιδιώκει ήδη την επέκταση της προστασίας των Γεωγραφικών Ενδείξεων σε τρίτες χώρες — κάτι που ενισχύει πολύ και τη δική μας στρατηγική.
• Τρίτον, στηρίζουμε τις συλλογικές προσπάθειες των παραγωγών, γιατί μόνο μέσα από ισχυρές τοπικές ομάδες και οργανωμένα σχήματα μπορεί να διατηρηθεί και να ενισχυθεί η ιδιαίτερη ταυτότητα κάθε περιοχής.

Οι καταναλωτές ζητούν σήμερα ποιότητα και αυθεντικότητα, και η Ελλάδα διαθέτει προϊόντα που μπορούν να σταθούν με αξιώσεις παντού.

 

 

3. Η κλιματική κρίση αλλάζει τα πάντα στη φυτική παραγωγή. Ποια είναι τα κρίσιμα εργαλεία προσαρμογής και ποιος ο ανανεωμένος ρόλος του ΕΛΓΑ;

Η κλιματική κρίση ήδη επηρεάζει έντονα την πρωτογενή παραγωγή με ακραία φαινόμενα, παρατεταμένες ξηρασίες, θερμικά κύματα, πλημμύρες, που μεταβάλλουν έντονα  και πολλές φορές ριζικά τα δεδομένα της παραγωγής.

Η στρατηγική μας για την προσαρμογή σ’ αυτή τη νέα πραγματικότητα είναι συνολική, βασίζεται σε επιστημονικά δεδομένα και αξιοποιεί τις δυνατότητες της σύγχρονης τεχνολογίας. Στην κατεύθυνση αυτή, προχωράμε πρώτα απ’ όλα σε επενδύσεις για την εξοικονόμηση νερού και τον εκσυγχρονισμό των αρδευτικών δικτύων, με έργα που μειώνουν απώλειες και επιτρέπουν πιο στοχευμένη και αποτελεσματική άρδευση. Ακόμη, προωθούμε την εισαγωγή και αξιοποίηση μεθόδων και εργαλείων ευφυούς γεωργίας και γεωργίας ακριβείας: με αισθητήρες, δορυφορικά δεδομένα και προηγμένες εφαρμογές που επιτρέπουν στον παραγωγό να χρησιμοποιεί λιγότερο νερό, λιγότερα φυτοφάρμακα και λιπάσματα.

Σημαντικό ρόλο έχει επίσης η προώθηση, σε συνεργασία με φορείς όπως ο ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, ανθεκτικών καλλιεργητικών πρακτικών, νέων ποικιλιών και τρόπων διαχείρισης που μειώνουν το κλιματικό ρίσκο.

 

Κι εδώ θέλω να υπογραμμίσω ότι ο ΕΛΓΑ αποκτά πιο καθαρό και ισχυρό ρόλο: Θυμίζω ότι με απόφαση της Κυβέρνησης τα λειτουργικά έξοδα του ΕΛΓΑ καλύπτονται πλέον από τον γενικό προϋπολογισμό, ώστε τα ασφάλιστρα που καταβάλλουν οι παραγωγοί να πηγαίνουν αποκλειστικά στις αποζημιώσεις. Και βεβαίως, παράλληλα ο κρατικός προϋπολογισμός ενισχύει και το ταμείο του Οργανισμού όταν προκύπτουν μεγάλες καταστροφές.

‘Ενισχύουμε τους μηχανισμούς ελέγχου και πιστοποίησης, με ένα σύγχρονο, ευέλικτο και αποτελεσματικό σύστημα,

που επιτρέπει γρήγορες παρεμβάσεις όπου χρειάζεται,

ώστε η ταυτότητα των προϊόντων να προστατεύεται με συνέπεια.’

 

Σημαντική μεταρρύθμιση είναι επίσης και η επιτάχυνση του κύκλου των αποζημιώσεων. Οι εκτιμήσεις και οι πληρωμές ολοκληρώνονται πλέον πολύ ταχύτερα και —το σημαντικότερο— οι αποζημιώσεις καταβάλλονται ενιαία, χωρίς τις μεγάλες χρονικές καθυστερήσεις του παρελθόντος.

Πεποίθησή μας είναι ότι ο παραγωγός πρέπει να νιώθει ότι η πολιτεία είναι δίπλα του ιδιαίτερα στα  πιο δύσκολα, στην απώλεια της παραγωγής. Αυτή είναι η έγνοια και η δέσμευσή μας.

 

4. Πώς υποστηρίζετε την είσοδο καινοτομίας στον πρωτογενή τομέα, τόσο σε τεχνολογία όσο και σε νέες πρακτικές, ώστε η παραγωγή να γίνει πιο ανταγωνιστική;

Η διαρκής καινοτομία είναι σήμερα αναγκαία προϋπόθεση για τη βιωσιμότητα του πρωτογενή τομέα.

Στην κατεύθυνση αυτή, το Υπουργείο προωθεί πρώτα απ’ όλα τη στενότερη συνεργασία μεταξύ παραγωγών, ερευνητών και επιχειρήσεων. Μέσα από τα προγράμματα που υλοποιούμε – όπως οι Επιχειρησιακές Ομάδες – η γνώση φεύγει από τα εργαστήρια και φτάνει στο χωράφι και τις εκμεταλλεύσεις. Εκεί δοκιμάζονται νέες τεχνικές: εξοικονόμηση νερού, καλύτερη διαχείριση εισροών, νέες ποικιλίες προσαρμοσμένες στις τοπικές συνθήκες.

Ταυτόχρονα, ενθαρρύνουμε, όπως σημείωσα προηγουμένως, την εισαγωγή και αξιοποίηση εφαρμογών έξυπνης γεωργίας, με γεωχωρικά δεδομένα, και αυτοματισμούς στα συστήματα άρδευσης και άλλες πτυχές της παραγωγής. Είναι τεχνολογίες που ρίχνουν το κόστος, βελτιώνουν την ποιότητα και βοηθούν ουσιαστικά τον παραγωγό στις αποφάσεις του.

Ακόμη, μέσα από τα Σχέδια Βελτίωσης και τα επενδυτικά μέτρα δίνεται η δυνατότητα σε εκμεταλλεύσεις κάθε μεγέθους να εκσυγχρονιστούν, να παράγουν με μικρότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα και να ανταγωνιστούν πιο αποτελεσματικά στις αγορές.

 

 

5. Ο σύνδεσμος αγροδιατροφής και τουρισμού αποτελεί μεγάλη ευκαιρία για τη χώρα. Πώς μπορεί να ενισχυθεί η θεματική γαστρονομία και να γίνει εργαλείο πολιτιστικής διπλωματίας;

Η Ελλάδα είναι μια από τις κατεξοχήν χώρες όπου το τοπίο, η ιστορία, ο πολιτισμός, η γαστρονομία και η φιλοξενία αποτελούν ένα ενιαίο σύνολο και αφήγημα. Αυτό είναι ένα τεράστιο συγκριτικό πλεονέκτημα που οφείλουμε να αξιοποιήσουμε με υπευθυνότητα, σεβασμό και αποτελεσματικότητα.

Τα τελευταία χρόνια γίνεται συστηματική δουλειά ώστε ο τουρισμός να δημιουργεί συνέργειες και να στηρίζει ουσιαστικά την τοπική παραγωγή αναδεικνύοντας τα ποιοτικά μας προϊόντα. Αναφέρω ενδεικτικά ότι πέρα από τα επισκέψιμα οινοποιεία, πλέον θεσπίσαμε τη δυνατότητα ανάπτυξης και επισκέψιμων ελαιοτριβείων, ενώ συνεχώς διευρύνουμε το πλαίσιο που αναδεικνύει τον γαστρονομικό πλούτο κάθε περιοχής.

Για να το πω απλά, όταν ο επισκέπτης δοκιμάζει το τοπικό ελαιόλαδο, το κρασί, το τυρί, το μέλι μας, τα φρέσκα φρούτα, τα μοναδικά προϊόντα του κάθε τόπου μας, γίνεται ο καλύτερος πρεσβευτής της Ελλάδας στο εξωτερικό.

Γι’ αυτό και ενθαρρύνουμε τις επιχειρήσεις φιλοξενίας να χρησιμοποιούν και να προβάλλουν ελληνικά προϊόντα, και ιδίως τα προϊόντα του τόπου στον οποίο βρίσκονται και λειτουργούν. Ορθά λοιπόν επισημαίνετε ότι η σύνδεση της παραγωγής με τον τουρισμό είναι πολιτιστική διπλωματία. Είναι ένας στόχος με πολλά και σημαντικά οφέλη για την εθνική οικονομία, τις τοπικές κοινωνίες, τη διεθνή εικόνα της χώρας.

 

6. Ποια νέα χρηματοδοτικά εργαλεία και προγράμματα ενεργοποιούνται το 2026 και πώς διασφαλίζετε ότι ωφελούνται τόσο μικροί όσο και μεγαλύτεροι παραγωγοί;

Τα επόμενα χρόνια ενεργοποιείται ένα ευρύ σύνολο εργαλείων που απευθύνονται σε όλους τους παραγωγούς – μικρούς, μεσαίους και μεγαλύτερους. Η φιλοσοφία μας είναι σαφής: δίκαιη πρόσβαση, διαφάνεια, αποτελεσματική αξιοποίηση για την πραγματική ενίσχυση των έντιμων παραγωγών.

Στη νέα περίοδο της ΚΑΠ έχουν ήδη ξεκινήσει προγράμματα που αγγίζουν πάνω από 2 δισ. ευρώ, και αφορούν πεδία όπως οι ενισχύσεις για νέους αγρότες, με σημαντικά αυξημένα ποσά στήριξης, τα Σχέδια Βελτίωσης για θερμοκήπια, εξοπλισμό και εκσυγχρονισμό, τα προγράμματα μεταποίησης, που ανεβάζουν την προστιθέμενη αξία της ελληνικής παραγωγής, αναγκαία αρδευτικά έργα και εγγειοβελτιωτικές παρεμβάσεις, την αγροτική οδοποιία, που διευκολύνει την καθημερινότητα των παραγωγών, καθώς και τοπικά προγράμματα LEADER, που στηρίζουν επενδύσεις στην περιφέρεια.

 

‘Ο ΕΛΓΑ αποκτά πιο καθαρό και ισχυρό ρόλο: […] τα λειτουργικά έξοδα του ΕΛΓΑ

καλύπτονται πλέον από τον γενικό προϋπολογισμό,

ώστε τα ασφάλιστρα που καταβάλλουν οι παραγωγοί

να πηγαίνουν αποκλειστικά στις αποζημιώσεις. ’

 

Από το 2026 έρχονται επίσης χρηματοδοτικά εργαλεία με την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα, για ευνοϊκό δανεισμό, νέες δράσεις και επενδύσεις σε υποδομές πρόληψης ζημιών, αλλά και για την εκπαίδευση και κατάρτιση παραγωγών στις νέες τεχνολογίες και στις πρακτικές προσαρμογής.

Τονίζω τέλος εδώ ότι η μετάβαση του ΟΠΕΚΕΠΕ σε ένα νέο θεσμικό πλαίσιο με έμφαση στη διαφάνεια και τη δικαιοσύνη, αποτελεί ένα απολύτως κρίσιμο βήμα σ’ αυτή την κατεύθυνση, ώστε τα χρήματα να φτάνουν σε εκείνους που παράγουν και μοχθούν πραγματικά.

7. Ποια είναι τα πιο κρίσιμα διαρθρωτικά προβλήματα του αγροτικού τομέα και ποιο θεωρείτε ότι θα δείξει πρώτο απτό αποτέλεσμα;

Θα ξεχώριζα τρεις μεγάλες προκλήσεις:

Πρώτον, την ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης στο σύστημα πληρωμών. Ήδη έχουμε προχωρήσει σημαντικά σ’ αυτή την κατεύθυνση για την ομαλή υπαγωγή του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ. Η ενίσχυση και θωράκιση του μηχανισμού ώστε οι ενισχύσεις να καταβάλλονται έγκαιρα, δίκαια και με διαφάνεια, είναι προϋπόθεση ώστε οι διαθέσιμοι πόροι να πιάνουν τόπο,

 

να στηρίζονται ουσιαστικά οι πραγματικοί παραγωγοί, και να  εξασφαλίζονται οι προϋποθέσεις για την περαιτέρω ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα.

Δεύτερον, την προσαρμογή στις νέες κλιματικές συνθήκες, με ανθεκτικές καλλιέργειες και αποτελεσματικότερη χρήση των φυσικών πόρων. Ήδη σε περιοχές όπως η Θεσσαλία ξεκινούν σχετικές δράσεις από φορείς διαχείρισης νερού που θα παίξουν καθοριστικό ρόλο τα επόμενα χρόνια.

Τρίτον, την εισαγωγή των νέων τεχνολογιών. Η ευφυής γεωργία, όπως ήδη ανέφερα, επιτρέπει σημαντική μείωση κόστους, βελτίωση της ποιότητας του τελικού προϊόντος και ουσιαστική ενίσχυση των εισοδημάτων των παραγωγών.

Και στους τρεις αυτούς τομείς εργαζόμαστε με όλες τις μας τις δυνάμεις και παράγουμε έργο. Ως προς το πού όμως θα φανούν τα πρώτα απτά αποτελέσματα, θα έλεγα στο σύστημα των πληρωμών – εκεί, οι αλλαγές που έχουμε υλοποιήσει ήδη δημιουργούν νέες συνθήκες για τον παραγωγό στην καθημερινότητά του.

 

8. Τι μήνυμα θα θέλατε να στείλετε στους διεθνείς ταξιδιώτες που ανακαλύπτουν την Ελλάδα μέσα από τη γαστρονομία της; Ποια είναι η “υπόσχεση ποιότητας” που θέλετε να φέρει η χώρα παγκοσμίως;

Το μήνυμα μας είναι σαφές και ισχυρό: Η Ελλάδα προσφέρει μια μοναδική, αυθεντική, συνολική εμπειρία ζωής.

Η ελληνική γεύση είναι πάντα συνδεδεμένη με την ιστορία και τον πολιτισμό μας, με τον τόπο, τον παραγωγό, την οικογένεια που συνεχίζει μια παράδοση βαθιά ριζωμένη μέσα στους αιώνες.

Η εμπειρία που θα ζήσει ένας επισκέπτης στην Ελλάδα και οι δεσμοί που θα δημιουργήσει με την πατρίδα μας θα τον συνοδεύουν για ολόκληρη τη ζωή του. Επιστρέφοντας στη χώρα του, θα θυμάται και θα αναζητά τις γεύσεις που δοκίμασε, τα τοπία που έζησε, τους ανθρώπους που γνώρισε και θα προγραμματίζει στο μυαλό του το επόμενο ταξίδι του στην Ελλάδα.

 

Η δέσμευσή μας, λοιπόν, είναι αυτή ακριβώς: αυτό το μοναδικής αξίας κεφάλαιο, το αντιμετωπίζουμε με σεβασμό, υπευθυνότητα και αγάπη, τιμώντας το ιερό χρέος της φιλοξενίας που σφραγίζει ανεξίτηλα και διαχρονικά τον ελληνικό τρόπο ζωής.

‘Τα ΠΟΠ και ΠΓΕ δεν είναι απλώς προϊόντα· είναι η ταυτότητα,

η ιστορία και ο πολιτισμός κάθε τόπου – και η Ελλάδα δεσμεύεται να τα προστατεύει

με συνέπεια και να τα αναδεικνύει διεθνώς. ’

 

9. Ποιοι είναι οι δύο προορισμοί που έχουν μείνει πιο ζωντανοί στη μνήμη σας – ένας στην Ελλάδα και ένας στο εξωτερικό – και ποια γαστρονομική εμπειρία από τον καθένα αποτυπώνει, για εσάς, την ουσία και την ιδιαίτερη ταυτότητά του;

 

 

9. 

Η Ελλάδα όπου και να πας σε μαγεύει. Και βεβαίως, όπου και να πας ξέρεις ότι θα φας καλά! Ο πρώτος όμως προορισμός, και ο σημαντικότερος, είναι η παιδική μας ηλικία. Δεν μπορώ λοιπόν παρά να θυμηθώ τις γεύσεις της Αργολίδας όπου μεγάλωσα, τα φρέσκα πορτοκάλια και λαχανικά από το περιβόλι μας, τα καθημερινά και γιορτινά φαγητά που ετοίμαζε η μητέρα μου. Μια ώριμη ντομάτα από το μποστάνι μας κομμένη στα τέσσερα με ρίγανη, αλάτι και αγνό ελαιόλαδο, ελιές και ζυμωτό ψωμί, τα γεμιστά στον ξυλόφουρνο είναι η βαθιά σφραγίδα της μνήμης με την οποία συγκρίνεται αναγκαστικά κάθε μετέπειτα γευστική εμπειρία.

Αυτή την αίσθηση της φρεσκάδας, της δημιουργικότητας, της παράδοσης και της θαλπωρής  θέλουμε άλλωστε να εξασφαλίσουμε για τα εκατομμύρια των επισκεπτών μας κάθε χρόνο. Και όπως δείχνουν και οι αξιολογήσεις ειδικών και μη, μάλλον τα καταφέρνουμε αρκετά καλά.

Ως προς τον διεθνή προορισμό, θα επιλέξω το τελευταίο μου ταξίδι στην Κόρδοβα πριν από μερικές εβδομάδες, στο πλαίσιο της συνεδρίασης του Διεθνούς Συμβουλίου Ελιάς. Στην πανέμορφη παλιά πόλη, που συνδυάζει επιρροές από την ισπανική, την ισλαμική και την εβραϊκή παράδοση, είχα την ευκαιρία να δοκιμάσω την τοπική κουζίνα και παραδοσιακά πιάτα όπως το Rabo de Toro, ένα νόστιμο στιφάδο, που αναδεικνύουν την ταυτότητα, την ιστορία, τον πολιτισμό της περιοχής.

Το ζητούμενο είναι λοιπόν παντού το ίδιο: Ποιότητα, ταυτότητα, αυθεντικότητα. Αυτό ζητάμε όλοι μας και αυτό εργαζόμαστε στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης για να διασφαλίσουμε για τα μοναδικά μας  προϊόντα.