ΑΡΘΡΟ ΤΗΣ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ ΕΟΤ, ΑΝΤΖΕΛΑΣ ΓΚΕΡΕΚΟΥ
Η Ελλάδα βρίσκεται πολύ ψηλά στη λίστα με τους κορυφαίους προορισμούς στον παγκόσμιο τουριστικό χάρτη. Μια χώρα ευλογημένη, με ασυνήθιστες φυσικές ομορφιές, καθαρές θάλασσες, χρωματιστές εμπειρίες, γαστρονομικούς θησαυρούς αλλά και μια απέραντη πολιτιστική κληρονομιά.
Όλοι γνωρίζουμε ότι ο τουρισμός αποτελεί βασικό κρίκο σε όλη την ανάπτυξη των παράλληλων αγορών της χώρας μας, σε ολόκληρο τον τομέα της οικονομίας της φιλοξενίας . Και τελικά η κρίση αυτή ήρθε να τονίσει το πόσο αλληλεξαρτώμενος τομέας είναι καθώς η ανταγωνιστικότητα σε σχέση με την υπόλοιπη οικονομία είναι διπλάσια και με έντονη την εξωστρεφή και εξαγωγική δράση!
Το 90% του εισοδήματος του τουρισμού εξωτερικού καλύπτει το 80% του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών καθώς η Ελλάδα έχει την 13η θέση στις διεθνείς αφίξεις και είναι το 5ο τουριστικό brand!
Το τουριστικό προϊόν «Ελλάδα» είναι το trade mark της χώρας. Το brand, όμως, οφείλουμε να το προστατέψουμε σαν προϊόν και σαν φιλοσοφία καθώς μέχρι σήμερα ο εμπορικός τρόπος δράσης κατανάλωνε ασύστολα τόσο το ίδιο το brand όσο και τον ίδιο τον προορισμό!
Η έννοια της αειφορίας και ειδικά στην μετά COVID-19 εποχή, έχει εδραιωθεί σε όλες τις συζητήσεις μας πλέον σε όλα τα πάνελ του τουρισμού.
Και ως έννοια μπήκε λίγο απότομα στην ατζέντα των περισσότερων επιχειρήσεων, καθώς κλήθηκαν να συμμορφώσουν άμεσα τον τρόπο λειτουργίας τους στους κανόνες που έχουν θεσπίσει η Ε.Ε. αλλά και τα Ηνωμένα Έθνη, τα οποία, εστιάζουν στη βιώσιμη ανάπτυξη λαμβάνοντας υπόψη την οικονομική, την κοινωνική και την περιβαλλοντική της διάσταση.
Ας ελπίσουμε να το καταφέρουμε όλοι μαζί οι λαοί στον πλανήτη και να μη μείνουμε στα λόγια! Καθώς σήμερα ειδικά, καθίσταται πλέον επιβεβλημένο να συνειδητοποιήσουμε περισσότερο από ποτέ τα προβλήματα που δημιουργεί στο περιβάλλον η όποια ανάπτυξη και ειδικά η τουριστική ανάπτυξη και να αναλάβουμε μια σειρά από δυναμικές πρωτοβουλίες.
Σε αυτό το σημείο οφείλουμε να καταστήσουμε σαφές το γεγονός πως, ο αειφόρος τουρισμός δεν είναι μορφή τουρισμού, αντίθετα μπορεί να χαρακτηρίζει οποιοδήποτε είδος τουρισμού και αποτελεί ένα βασικό και σταθερό σημείο ανταγωνιστικότητας.
Η αειφορία είναι σύμμαχος μας και βαδίζει χέρι-χέρι με το θετικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα, ως προς τη διαχείριση των πόρων, αλλά και τη βελτίωση των συνθηκών της κοινωνίας.
Με δεδομένο, λοιπόν, ότι ο τουρισμός πιέζει ασφυκτικά και εντεινόμενα το περιβάλλον, τη φύση και την τοπική κουλτούρα, είναι προφανές πως η παγκόσμια εξέλιξή του δε θα μπορούσε πλέον να συνεχιστεί χωρίς σχεδιασμό και οργάνωση.
Η σχέση μεταξύ του τουρισμού ως πηγής πλούτου και της οικονομίας είναι πλέον καθοριστική και ειδικά στην μετά COVID-19 εποχή και επιβάλλει τη λογική διαχείριση των τουριστικών πόρων, ώστε να χρησιμοποιούνται χωρίς όμως να εξαντλούνται.
Άλλωστε και προ COVID-19 γνωρίζαμε και παρατηρούσαμε μια αλλαγή τόσο από τουριστικούς φορείς, οργανώσεις, κυβερνήσεις και εκπαιδευτικά προγράμματα. Mια μεταστροφή του τουρισμού από τη «σκληρή», παραδοσιακή του μορφή, σε περισσότερο ήπιες μορφές.
Έτσι τα τελευταία χρόνια η ανάγκη για έναν «φιλικό» προς το περιβάλλον τουρισμό αποτελεί σημείο τομής και ειδικά τώρα που η κρίση αυτή λειτούργησε ως επιταχυντής της αλλαγής ,ως προς μια στροφή στην ποιότητα και όχι στην ποσότητα.
Ο μαζικός τουρισμός δε θα καταργηθεί αλλά οφείλει να αλλάξει και να εμπλουτιστεί με ποιοτικότερους δείκτες στη φαρέτρα του.
Η βιώσιμη και η αειφόρος ανάπτυξη, η ψηφιακή τεχνολογική δομή καθώς και η αναβάθμιση σε αναγκαίες υποδομές όπως στον τομέα υγείας θα μας απασχολήσει πολύ από εδώ και στο εξής!
Η διαχείριση απορριμμάτων, υγρών αποβλήτων, η ενεργειακή διαχείριση και η επάρκεια της, η υδατική διαχείριση, η αστική, τα λιμάνια οι παραλίες, το ασφαλές οδικό δίκτυο είναι βασικά στοιχεία αν θέλουμε να μιλάμε για έναν ανθεκτικό και βιώσιμο τουρισμό!
Και είναι αυτά τα ίδια στοιχεία που πρώτα από όλα καθιστούν βιώσιμη τη διαβίωση για τους ιδίους τους κάτοικους ενός τόπου!
Όποια επιχείρηση, χώρα, προορισμός υστερεί σε οργάνωση ψηφιακή αναβάθμιση, πλέον θα έχει ένα τεράστιο ανταγωνιστικό μειονέκτημα! Οι επιχειρήσεις που καινοτομούν, οι επιχειρήσεις που θέλουν να είναι ανταγωνιστικές διεθνώς, θα είναι και οι νικήτριες και σε αυτήν τη «μάχη».
Καταλαβαίνουμε πλέον καλά ότι τα απαρχαιωμένα συστήματα αυξάνουν το κόστος στις εργασίες μας, στη λειτουργικότητα και καθυστερούν τα θετικά αποτελέσματα. Χρειαζόμαστε εκσυγχρονισμό και ευελιξία αλλά και επιμόρφωση!
Ο «έξυπνος», με άλλα λόγια ,τουρισμός είναι αναγκαίος για καλύτερη και αποτελεσματικότερη διαχείριση, καθώς έτσι ξεκλειδώνουμε την αξία παγιδευμένων δεδομένων και κερδίζουμε και σε χρόνο και σε χρήμα!
Έχουμε να κάνουμε με ένα περιβάλλον με συνεχόμενες υψηλές απαιτήσεις αλλά και ανταγωνιστικές τιμές γεμάτο προκλήσεις και πρέπει να έχουμε εργαλεία!!
Έτσι, η ανάπτυξη του τουρισμού με ενεργούς τους τρεις πυλώνες της περιβαλλοντικής, της οικονομικής – κοινωνικής και ψηφιακής δραστηριότητας με σκοπό να εξασφαλίζει την αξιοποίηση αλλά και την προστασία των φυσικών πόρων, ώστε να μην προκαλεί βλάβη στο περιβάλλον, υπονομεύοντας το μέλλον των επερχόμενων γενεών, είναι ήδη εδώ !
Και με τη σταθερή, περιβαλλοντική ποιότητα σε εγρήγορση και προτεραιότητα, θα ενισχυθεί με μεγαλύτερη ισορροπία η εν δυνάμει τουριστική ανάπτυξη της χώρας μας.
Σίγουρα , έχουμε ακόμα μέλλον μπροστά μας σε σχέση με άλλες χώρες, όμως θεωρώ ότι τα τελευταία χρόνια έχει γίνει σημαντική ανάπτυξη και βλέπουμε σε πολλούς τομείς της οικονομίας μας σταθερά βήματα αλλαγής της περιβαλλοντικής συμπεριφοράς, τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό, επίπεδο.
Λέμε, λοιπόν, ναι στις αλλαγές που ενδεχόμενα μπορούν να προκαλέσουν οι τουριστικές δραστηριότητες, αρκεί όμως να μη βλάπτουν τις οποιεσδήποτε σχέσεις μεταξύ ανθρώπων και περιβάλλοντος.
Και με βασικό κριτήριο ότι η όποια τουριστική ανάπτυξη σε κάθε περιοχή πρέπει να εναρμονίζεται με τα φυσικά στοιχεία της, τη θέση της, την ιδιαιτερότητά της, τον πολιτισμό της, και να μην έχει συσσωρευτικές με το χρόνο δυσμενείς συνέπειες τόσο για τους κατοίκους της όσο και για τους επισκέπτες.
Αναβαθμίζοντας μια πληθώρα τουριστικών επιλογών, όπως π.χ. ο αγροτικός, γαστρονομικός τουρισμός, οινοτουρισμός, θρησκευτικός, ιαματικός, ο αθλητικός και χειμερινός τουρισμός, επιχειρούν την επαναπροσέγγιση και ζεύξη της τουριστικής εμπειρίας με άλλες, παραγωγικές ή πολιτιστικές δραστηριότητες βρισκόμαστε όλο και πιο κοντά στο στόχο μας που τόσα χρόνια συζητάμε όλοι οι εμπλεκόμενοι, την επιμήκυνση της τουριστικής εποχής!
Η ανταγωνιστικότητα έρχεται μέσα από τη διασύνδεση και συνεργασία των φορέων και δεν απαιτεί μεγάλες επενδύσεις και μακρόπνοα σχέδια η τουριστική πολιτιστική ανάπτυξη ενός τόπου.
Προσωπικά, θεωρώ απαραίτητο όταν μιλάμε για αειφορία και βιώσιμη ανάπτυξη να καταλάβουμε ότι είναι εξίσου σημαντικό να συντηρήσουμε τα ήδη υπάρχοντα κτήρια και ειδικά σημεία πολιτιστικής αναφοράς!
Η αξιοποίηση αλλά και η αποκατάσταση μην ξεχνάμε, λειτουργεί πάντα και συμπληρωματικά στις υπάρχουσες πετυχημένες πρακτικές αειφόρου τουριστικής ανάπτυξης.
Άλλωστε, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι «οι σημερινές ανάγκες πρέπει να αντιμετωπίζονται χωρίς να μειώνουν την ικανότητα των μελλοντικών γενεών να αντιμετωπίσουν τις δικές τους ανάγκες».
Τα πάντα ξεκινούν από την ατομική περιβαλλοντική και υπεύθυνη συμπεριφορά του καθενός μας.
