Sophie Themelis, Wellness Coach, Pilates Instructor, Free Spirit.
Όταν σκεφτόμαστε τον χαμένο παράδεισο της Ανατολής, η ταινία «Πολίτικη Κουζίνα» του Μπουλμέτη είναι μάλλον ένα από τα πράγματα που κατευθείαν μας έρχονται στο μυαλό. Αυτή η ταινία μάς πήγε πίσω σε εποχές όπου συνέβαιναν πολλά και τραγικά γεγονότα. Όμως η αγάπη, οι τέχνες, η μουσική, η μαγειρική, οι μυρωδιές, τα μπαχαρικά, η διασκέδαση, η κοινωνική και πολιτιστική ζωή στην παλιά Κωνσταντινούπολη διασώθηκαν ζωντανά στη μνήμη μας.
Είχα την τύχη να συναντήσω την κυρία Στρατούλα, μια γοητευτικότατη ενενηντατετράχρονη κυρία, απόγονο ελληνικής οικογένειας από τη Μικρά Ασία που ζει σήμερα στο Νέο Ηράκλειο. Είχε ιστορίες να πει και αναμνήσεις να ανακαλέσει. Μου ανέφερε ότι οι γυναίκες που εκδιώχθηκαν ήταν γνωστές για την υγιεινή και την καθαριότητά τους. Παρά, λοιπόν, τις κακουχίες που υπέφερε η οικογένειά της, η κυρία Στρατούλα θυμήθηκε κάποιες συνήθειες και τελετουργίες. Θυμάται ότι συνόδευε τη μητέρα της σε ένα «χαμάμ» που βρισκόταν στον Πειραιά σε τακτικές επισκέψεις. Αυτές οι επισκέψεις δεν ήταν μόνο για μπάνιο και αναζωογόνηση, αλλά λειτουργούσαν, επίσης, ως έδαφος για σύνδεση και κοινωνικοποίηση – ένα βάλσαμο για την ψυχή!
Θυμάται έντονα το «κεσέ», ένα τραχύ πανί, το οποίο χρησίμευε στο τρίψιμο της πλάτης και στην απολέπιση των νεκρών κυττάρων – πάντα σε συνδυασμό με το «tas hamam», ένα χάλκινο μπολ που χρησιμοποιείται για το ξέπλυμα του σώματος, και δεν ήταν ποτέ πλαστικό! Η κυρία Στρατούλα θυμήθηκε, επίσης, την πανέμορφη Ελισάβετ, τη γιαγιά της, που φημιζόταν για την υπέροχη αψεγάδιαστη επιδερμίδα της. Η Ελισάβετ συνήθιζε να απλώνει στο δέρμα της πέτσα γάλακτος και να κάνει μασάζ στο πρόσωπο μέχρι αυτή να απορροφηθεί. Αυτό ήταν μια τεχνική που λέγεται ότι χρησιμοποιούσε και η Κλεοπάτρα! Και τέλος, η κυρία Στρατούλα ορκιζόταν στις ευεργετικές ιδιότητες του ξυδιού, με το οποίο έκανε ένα τελευταίο ξέπλυμα στα μαλλιά της όταν λουζόταν για να αφαιρέσει τα υπολείμματα σαπουνιού και αλάτων – δίνοντας στα μαλλιά απαλότητα και λάμψη.
Οι πρακτικές αυτοφροντίδας και πιο συγκεκριμένα η σημασία της υγιεινής, η χρήση ορισμένων ελαίων για τη θρέψη του δέρματος, καθώς και η χρήση βοτάνων και μπαχαρικών για χαλάρωση, αφύπνιση των αισθήσεων και ενίσχυση της υγείας και ευεξίας, χρονολογούνται από τους αρχαίους χρόνους και είναι παρόμοιες με αυτές που υιοθετούν τα σημερινά spa. Παρακάτω θα βρείτε μερικές οικονομικές προτάσεις για το πώς να δημιουργήσετε ένα σπα και να περιποιηθείτε τον εαυτό σας, στην ιδιωτικότητα του σπιτιού σας. Τα οφέλη είναι σωματικά, διανοητικά, συναισθηματικά και πνευματικά, και είναι, μεταξύ άλλων, η βελτίωση της κυκλοφορίας του αίματος, η χαλάρωση των τεντωμένων μυών, η ανακούφιση από ημικρανίες, η καταπόνηση των ματιών, η μείωση του πόνου και του πρηξίματος των κουρασμένων ποδιών, καθώς και η βελτίωση της όψης του δέρματος. Οι πρακτικές αυτοφροντίδας μειώνουν δραστικά το στρες και το άγχος, προάγουν μια κατάσταση χαλάρωσης νου, αυξάνουν τη δημιουργικότητα και ικανοποιούν τη συναισθηματική σας ανάγκη για φροντίδα και αγάπη του εαυτού σας. Με άλλα λόγια, βοηθούν στη δημιουργία συνείδησης νου-σώματος-πνεύματος και συναισθημάτων ευεξίας.
Αυτά που θα χρειαστείτε μπορείτε να τα βρείτε στην κουζίνα σας, απλά μην ξεχάσετε να ανάψετε μερικά κεριά για να ολοκληρώσετε ατμοσφαιρικά την εμπειρία!
Γενικά για το σώμα: Κάντε ένα scrub για ολόκληρο το σώμα χρησιμοποιώντας μια λούφα ή μια βούρτσα σώματος, είτε σε βρεγμένο είτε σε στεγνό δέρμα. Ξεκινήστε από τα άκρα σας και προχωρήστε προς την καρδιά σας. Ξεπλύνετε και στεγνώστε ταμποναριστά. Εφαρμόστε ενυδατικό μείγμα ελαίων*.
Πρόσωπο: Δημιουργήστε μια καθαριστική και αναζωογονητική μάσκα προσώπου αναμειγνύοντας 1 κουταλιά της σούπας μέλι, 2 κουταλιές της σούπας ζεστό νερό, και 3 σταγόνες από έλαια τεϊόδεντρου και λεβάντας. Απλώστε την κρεμώδη πάστα σε πρόσωπο και λαιμό, τρίψτε με λούφα, αφήστε να στεγνώσει για 15 λεπτά, ξεπλύνετε με χλιαρό νερό και τελειώστε με ροδόνερο. Απλώστε την κρέμα προσώπου σας ως συνήθως.
Μαλλιά: Δημιουργήστε μια ενυδατική μάσκα μαλλιών αναμειγνύοντας 3 κουταλιές της σούπας από ελαιόλαδο, αμυγδαλέλαιο και λάδι καρύδας, 2-3 σταγόνες από έλαιο τεϊόδεντρου και λεβάντας. Απλώστε το μείγμα στα μαλλιά σας, τυλίξτε τα με μια ζεστή πετσέτα και αφήστε το για 20-30 λεπτά. Ξεπλύνετε με χλιαρό νερό και περάστε ένα χέρι σαμπουάν, όπως κάνετε συνήθως.
Πόδια: Ανακατέψτε 2 κουταλιές της σούπας χοντρό αλάτι, 2-3 σταγόνες από έλαια μέντας και τεϊόδεντρου σε ένα μπολ με ζεστό νερό και μουλιάστε τα πόδια για 5 λεπτά. Στεγνώστε ταμποναριστά. Εφαρμόστε ενυδατικό μείγμα ελαίων*. Αυτή η θεραπεία πεντικιούρ θα αναζωογονήσει τα κουρασμένα πόδια και θα αυξήσει την κυκλοφορία του αίματος στο υπόλοιπο σώμα σας.
Χέρια, αγκώνες και γόνατα: Ανακατέψτε 1 κουταλιά της σούπας από το καθένα: αλάτι, καστανή ζάχαρη με μελάσα, νερό ή χυμό λεμονιού. Τρίψτε, κάντε απολέπιση για 2 λεπτά. Ξεπλύνετε και εφαρμόστε ενυδατικό μείγμα ελαίων*.
Τεχνική χαλάρωσης: Γεμίστε λινά πουγκιά με 2 χούφτες αποξηραμένα βότανα όπως δεντρολίβανο και λεβάντα. Προσθέστε 10 κόκκους πιπεριού και 3 σταγόνες από έλαια ευκαλύπτου και μέντας. Τυλίξτε σφιχτά. Ζεστάνετε τα πουγκιά στο φούρνο. Εφαρμόστε στο μέτωπο, τους κουρασμένους ώμους και την πλάτη. Κινηθείτε απαλά με κυκλικές κινήσεις. Αφήστε τη θερμότητα και τα ζεστά βότανα να κυλήσουν στο δέρμα σας και τα ευεργετικά συστατικά να διεισδύσουν βαθιά στους μύες. Τοποθετήστε δροσερές φέτες αγγουριού, πάνω από τα βλέφαρά σας. Χαλαρώστε και … απολαύστε!
*Συνταγή μείγματος ενυδατικών ελαίων:
- 100 ml αμυγδαλέλαιο
- 100 ml λάδι καρύδας
- 4-5 σταγόνες έλαιο τεϊόδεντρου
- 4-5 σταγόνες αιθέριο έλαιο επιλογής: Λεβάντα, Νέρολι (προαιρετικά)
Αυτές ήταν λίγες από τις πολλές ολιστικές πρακτικές και τα κρυμμένα μυστικά που, χάρη στην αποτελεσματικότητά τους, μεταβιβάστηκαν από γενιά σε γενιά για να έχουν όμορφες εμπειρίες αυτοφροντίδας και αυτοβελτίωσης.
Εάν κι εσείς έχετε μια παραδοσιακή πρακτική αυτοφροντίδας που έχει λειτουργήσει για εσάς, μοιραστείτε τη μαζί μας στο traveller@grtraveller.gr!
Επιμέλεια Λίλιαν Ψύλλα
Sophie Themelis, Wellness Coach, Pilates Instructor, Free Spirit.
Wellness with a Touch of Spice
When we think of the lost paradise of Anatolia, Boulmetis’ “Politiki Cuisina” is probably one of the things that come to mind; a Greek boy growing up to become a talented cook after political turmoil that forced his family to leave Turkey. This movie took us back to the times where more than tragic events where happening. Love, arts, music, cooking, scents, spices, entertainment, social and cultural life in old Constantinople were vividly saved in our memory.
I was lucky to have encountered Mrs. Stratoula, a most charming ninety-four year old lady, a decedent of a Greek family from Asia Minor who lives in Neo Iraklio today. She had stories to tell, reflections to share and memories to recall. Alongside the hardships that her family endured Stratoula recalled some habits and rituals that her family used to practice. She remembers accompanying her mother to a “hammam” located in Piraeus on regular visits. She mentioned to me that the expelled women were known for their hygiene and cleanliness. But those visits were not only for bathing and rejuvenating, they also acted as a ground to connect and socialize; a balsam for the soul!
She vividly recalls a pocket-like rough washcloth which was used to scrub the back and exfoliate the dead cells along with the Tasshamam, a bronze bowl used to rinse the body, never plastic! Stratoula also remembered the gorgeous Elizabeth, her grandmother, famed for her beautiful flawless skin. Elizabeth used to apply milk froth on her skin and massage her face until it was absorbed. A technique also used by Cleopatra! And finally she swore by the vinegar they used when washing the hair in the final rinse to remove residue of soap and salts giving the hair softness and shine.
Self-care habits go back to ancient practices: the importance of hygiene, the use of certain oils to nourish the skin, the use of herbs and spices to unwind, relax, awaken the senses and enhance one’s health and wellness; similar to today’s spas. Below you will find some economical suggestions on how to create a spa and pamper yourself in the privacy of your home. The benefits are physical, mental, emotional and spiritual: Improve blood circulation, relax tense muscles, relieve migraines, eye strain, reduce pain and swelling of tired feet, enhance the condition of the skin, reduce stress and anxiety, promote a relaxed state of mind, increase creativity, and satisfy your emotional need for caring and nurturing yourself. In other words this will help create mind-body-spirit-awareness and feelings of well-being.
What you will be needing can be found in your kitchen just don’t forget to light up some candles to complete the experience.
Face: Create a cleansing and rejuvenating face mask by mixing 1 tablespoon of honey, 2 tablespoons of warm water, 3 drops of each: Tea Tree and Lavender oils. Apply the creamy paste to face and neck, scrub with a loofah, allow to dry for 15 minutes, rinse with warm water and finish off by spraying rose water. Apply your face cream as usual.
Hair: Create a moisturizing hair mask by mixing 3 tablespoons of each: olive oil, almond oil and coconut oil, 2-3 drops of each Tea Tree and Lavender oils. Apply mix to your hair, wrap hair with a warm hot towel and leave for 20-30 minutes. Rinse with warm water. Shampoo as usual.
Feet: Mix 2 tablespoons of coarse salt, 2-3 drops of each: Peppermint and Tea Tree oils in a bowl with warm water and soak feet for 5 minutes. Pat dry. Apply Moisturizing Oil Mix*. This pedicure treat will revive tired feet and increase blood circulation to the rest of your body.
Hands, elbows and knees: Mix 1 tablespoon of each: salt, dark brown sugar, water or lemon juice. Scrub, exfoliate for 2 minutes. Rinse and apply Moisturizing Oil Mix*
General Body: Have a full body scrub using a loofah or a body brush, on either wet or dry skin. Start from your limbs and move towards your heart. Rinse. Pat dry. Apply Moisturizing Oil Mix*
*Moisturizing Oil Mix Recipe
100 ml Almond oil
100 ml Coconut oil
4-5 drops Tea Tree oil
4-5 drops essential oil of choice: Lavender, Neroli (optional)
These were few of the many holistic practices and hidden secrets that have been not only passed on from generation to generation but they also have been scientifically based to have excellent results. If you have an old-time practice that has worked for you please share it with us, we would love to hear from you!
