ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ Κ. ΧΑΡΗ ΘΕΟΧΑΡΗ

“Τώρα πρέπει να ανεβάσουμε ακόμη περισσότερο την ποιότητα”

Αύγουστος – μήνας διακοπών, η πόλη έχει σχεδόν “αδειάσει”. Στο κτίριο της οδού Αμαλίας, στον 6ο όροφο, ο νέος Υπουργός Τουρισμού, κ. Χάρης Θεοχάρης, βρισκόταν εκεί μέχρι αργά το απόγευμα για να δεχθεί τα διαδοχικά ραντεβού του, ένα εκ των οποίων με το GR Traveller. Μάς υποδέχθηκε με φιλική διάθεση και έτοιμος να απαντήσει στις ερωτήσεις μας. Μάς μίλησε για το όνειρό του για τον ελληνικό τουρισμό και πώς το υπουργείο θα δημιουργήσει το κατάλληλο περιβάλλον για να ανθήσει η καινοτομία στον κλάδο. Άνοιγμα στις πέντε αισθήσεις και βελτίωση
της συνολικής εμπειρίας του ταξιδιώτη. Αυθεντικότητα και περαιτέρω βελτίωση της ποιότητας του τουριστικού προϊόντος. Στήριξη του εσωτερικού τουρισμού και των προορισμών για επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου. Αειφόρος ανάπτυξη και καινοτομία. Το χαρτοφυλάκιο του νέου Υπουργού Τουρισμού είναι ιδιαίτερα πλούσιο σε ζητήματα που έχει “κληρονομήσει” από τους προκατόχους του και σε στόχους που θέτει ο ίδιος και το επιτελείο του για το μέλλον του κλάδου. Αν και πρωτοεμφανιζόμενος στον τουρισμό, ήδη από τον πρώτο μήνα της θητείας του
επέδειξε ετοιμότητα στην αντιμετώπιση έκτακτων καταστάσεων. Αναμένουμε λοιπόν, με ενδιαφέρον και τη συνέχεια.

Ποιο είναι το όνειρό σας για τον ελληνικό τουρισμό την επόμενη τετραετία;

Ο ελληνικός τουρισμός πρέπει πρώτον να είναι θωρακισμένος. Δεν γνωρίζουμε πώς θα διαμορφωθεί το εξωτερικό περιβάλλον το επόμενο διάστημα ενώ από πλευράς οικονομικής κατάστασης των υπόλοιπων χωρών, τα “σύννεφα” μαζεύονται συνεχώς. Επομένως, θα πρέπει να προετοιμαστούμε ώστε ο ελληνικός τουρισμός να είναι θελκτικός και να προσελκύει κόσμο καλού επιπέδου,
ο οποίος να μένει ευχαριστημένος από την παραμονή του στην Ελλάδα και να γίνεται ο πρεσβευτής της χώρας μας. Αυτό σημαίνει όμορφες εμπειρίες, άνοιγμα στις πέντε αισθήσεις, αξία για τα χρήματα που δίνεις και μαγνήτης για να ξανάρθεις εσύ και οι φίλοι σου.

Με την οπτική του ταξιδιώτη, τι πιστεύετε ότι θα πρέπει να να αλλάξει στους ελληνικούς προορισμούς, ώστε να βελτιωθεί η εμπειρία του;

Πρώτον και κύριον, οι υποδομές. Έχουμε αναπτυχθεί πολύ γρήγορα τουριστικά τα προηγούμενα χρόνια. Υπήρξε μία “έκρηξη”, την οποία δεν ακολούθησαν οι υποδομές. Κατά δεύτερον να διατηρήσουμε την αυθεντικότητα. Δεν θα πρέπει να επιτρέψουμε την επιστροφή σε ένα μοντέλο του εύκολου κέρδους. Ήμασταν έτσι πριν την κρίση και παρείχαμε ένα τουριστικό προϊόν που έδινε λιγότερη αξία από όσο κόστιζε πραγματικά. Με την κρίση κινηθήκαμε πολύ προς τη μείωση του κόστους και αρκετά προς τη βελτίωση της αυθεντικότητας και της ποιότητας. Τώρα πρέπει να ανεβάσουμε ακόμη περισσότερο την ποιότητα. Να δείξουμε, για παράδειγμα, τι σημαίνει μία εμπειρία στα Μετέωρα, σ’ ένα χιονοδρομικό κέντρο, σ’ ένα μοναστήρι στην Ήπειρο, extreme sports και φυσικά το απαράμιλλο καλοκαίρι μας στα νησιά – αλλά επειδή αυτό είναι ήδη γνωστό, οι πόλεις μας και η ύπαιθρος μας που δεν είναι γνωστά, θα πρέπει να αποκαλυφθούν στον υπόλοιπο κόσμο.

Η περιβαλλοντική και κοινωνική ευαισθησία είναι ένας από τους πέντε άξονες στους οποίους θα κινηθεί το στρατηγικό σχέδιο του Υπουργείου Τουρισμού για τις τουριστικές επιχειρήσεις και υποδομές. Παράλληλα με τις δράσεις αυτές, πιστεύετε ότι θα πρέπει να “προετοιμάσουμε” και κοινωνικά υπεύθυνους ταξιδιώτες;

Όσον αφορά τον εσωτερικό τουρισμό έχουμε την ευθύνη να τους ετοιμάσουμε. Όσον αφορά τον εξωτερικό τουρισμό, είναι προφανώς ευθύνη των εκπαιδευτικών συστημάτων και του δημόσιου διαλόγου άλλων χωρών. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονίσω ότι κάποιες χώρες είναι μπροστά από εμάς σε αυτό το ζήτημα και όσο δεν είμαστε στο ίδιο σημείο από πλευράς προσφοράς θα τους χάνουμε από τουρίστες. Άρα, αρχίζει και μπαίνει το ζήτημα του λεγόμενου triple bottom line: οικονομική, περιβαλλοντική και κοινωνική βιωσιμότητα για κάθε επιμέρους προορισμό και για τη χώρα συνολικά, όσον αφορά το τουριστικό προϊόν μας. Αυτό αρχικά ίσως πρέπει να γίνει ως ευθύνη για τα παιδιά μας, μετά όμως όλο και περισσότερο θα έχει και οικονομική λογική, διαφορετικά οι τουρίστες με περιβαλλοντική συνείδηση και ευαισθησία δεν θα επισκέπτονται τους ελληνικούς προορισμούς. Άρα για να είμαι πιο συγκεκριμένος, και η τουριστική εκπαίδευση αλλά και η εκπαίδευση εν γένει πρέπει να έχει και αυτή τη στόχευση. Αφού ολοκληρώσουμε τη μεταρρύθμιση που χρειάζεται να γίνει στην τουριστική εκπαίδευση για τους επαγγελματίες του
χώρου -που είναι η πρώτη μας προτεραιότητα, -μετά θα εξετάσουμε ζητήματα ευρύτερης τουριστικής συνείδησης.

Έχετε εισάγει αρκετές καινοτομίες στον Δημόσιο Τομέα από τις θέσεις που έχετε υπηρετήσει, όπως η ηλεκτρονική έκδοση των τελών κυκλοφορίας. Αντίστοιχα, τι καινοτομίες να περιμένουμε στον τουρισμό;

Στον τουρισμό η βασική καινοτομία που πρέπει να εισάγουμε είναι να δώσουμε δεδομένα σε όλον τον κόσμο του τουρισμού. Για να γίνει αυτό πρέπει πρώτα να τα συλλέξουμε. Γιατί δυστυχώς, την παρούσα στιγμή, τα δεδομένα στη χώρα μας λείπουν. Κάνουμε τουριστική πολιτική και δεν έχουμε αξιόπιστα δεδομένα και αν θέλουμε να κάνουμε και αειφόρο τουριστική ανάπτυξη πρέπει να έχουμε και τα αντίστοιχα δεδομένα. Δηλαδή, για να παρατηρήσεις τη φέρουσα ικανότητα ενός νησιού, ας πούμε της Σαντορίνης, πρέπει να συλλέξεις στοιχεία που έχουν σχέση με το πόσα καταλύματα υπάρχουν, πόσοι είναι οι μόνιμοι κάτοικοι και πόσοι είναι οι κάτοικοι σε περιόδους αιχμής, πόσοι άνθρωποι κατεβαίνουν στο λιμάνι καθημερινά, τι καταναλώσεις νερού και ρεύματος έχεις, πόσα πλαστικά, πόσα σκουπίδια, στερεά απόβλητα, λύματα και μια σειρά από άλλα στοιχεία. Πράγματα που δεν καταγράφονται συνήθως, κι άλλα που καταγράφονται αλλά δεν τα δίνει κάποιος ώστε να συγκεντρωθούν για να παρακολουθήσουμε το τουριστικό αποτύπωμα. Αυτού του είδους τα δεδομένα, θα επιτρέψουν σε πρώτο επίπεδο να γίνει τουριστική πολιτική βασισμένη πάνω σε αυτά και σε δεύτερο επίπεδο να μπορούν να επιτρέψουν την καινοτομία να ανθήσει. Μέσω της παροχής, δηλαδή, αυτών των ανοιχτών δεδομένων, να ανθήσει μία καινοτομία στον χώρο του τουρισμού που να προέρχεται από ιδιωτική πρωτοβουλία, η οποία θα δημιουργήσει πράγματα που δεν μπορούμε να τα φανταστούμε, εφόσον έχει τέτοιου είδους δυνατότητες. Σε έναν μακροχρόνιο σχεδιασμό, υπάρχουν πάρα πολλά πράγματα που μπορούν να γίνουν, όσον αφορά την καινοτομία. Για παράδειγμα, να μπορεί ένας τουρίστας να μάθει περισσότερες πληροφορίες ή σε μία δύσκολη στιγμή να έχει υποστήριξη ακόμη και νομική. Δηλαδή γενικότερα ζητήματα που θα πρέπει οι καινοτόμες υπηρεσίες στον τουρισμό να έχουν, για να δώσουν ένα συνολικότερο
αίσθημα ασφάλειας, μία συνολικότερη βελτιωμένη εμπειρία και να αυξήσουν τη δυνατότητα που έχει η χώρα μας να προσελκύει ξανά και ξανά ανθρώπους ή ποιοτικά καλύτερους τουρίστες. Άρα υπάρχουν πολλές καινοτομίες που πρέπει να γίνουν. Ο ρόλος του κράτους δεν είναι απαραίτητα να τις δημιουργεί αλλά να δημιουργεί το περιβάλλον στο οποίο όλες αυτές μπορούν να ανθήσουν.

Πολλοί προορισμοί της χώρας στηρίζονται στον εσωτερικό τουρισμό. Θα δοθούν κίνητρα στους Έλληνες για να ταξιδεύουν περισσότερο εντός της χώρας;

Ένα από τα ζητήματα που πρέπει να συζητήσω με τους ομολόγους μου είναι αν αυτό που ονομάζουμε κοινωνικό τουρισμό μπορεί να υπάρξει ως εργαλείο πολιτικής. Κατά την άποψή μου, είναι ένα χρήσιμο εργαλείο και για κοινωνικούς λόγους, φυσικά, αλλά κυρίως όμως και για λόγους δημιουργίας ζήτησης. Όταν θέλεις να δημιουργήσεις ή και να στηρίξεις ένα προορισμό που δεν είναι ακόμη ανεπτυγμένος, ένα προϊόν καινούριο, την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου. Άρα, όταν έχουμε κάνει μία ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης ή η ίδια η αγορά δει ότι είναι κοντά στο να μπορεί να στηθεί ένα νέο προϊόν ή σε χαμηλές περιόδους ζήτησης, μπορεί να χρησιμοποιήσουμε τέτοιου είδους κοινωνικές παροχές. Παράλληλα, να στηρίξουμε τη ζήτηση νέων τέτοιων προϊόντων και άρα να μειώσουμε το ρίσκο ώστε να μπορέσει να ξεκινήσει – η αρχή είναι πάντα δύσκολη σε ένα προϊόν – και να γίνει θελκτικό ακόμη και για τουρίστες από το εξωτερικό.

Τι δράσεις σχεδιάζετε να υλοποιήσετε για την “θωράκιση” του ελληνικού τουρισμού και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του;

Οι δράσεις που ήδη συνολικά έχει εξαγγείλει η κυβέρνηση αφορούν πρώτα στην αντιμετώπιση της υπερφορολόγησης. Τα μέτρα που θα ληφθούν το επόμενο διάστημα για την μείωση της υπερβολικής φορολόγησης θα βελτιώσουν άμεσα την ανταγωνιστικότητά του ελληνικού τουριστικού προϊόντος. Ας μην ξεχνάμε ότι ο τουρισμός είναι ένα ανταγωνιστικό προϊόν σε διεθνές επίπεδο και άρα δεν μπορούμε να είμαστε εκτός της αγοράς μέσω της υπερβολικής φορολόγησης. Το δεύτερο είναι η βελτίωση της ποιότητας και της ασφάλειας. Ήδη γίνονται κινήσεις από το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και από εμάς προς σε αυτήν την κατεύθυνση. Τα πρόσφατα γεγονότα με τις πισίνες, επιτείνουν την ανάγκη να αυξηθούν οι έλεγχοι για να δώσουμε
ένα αίσθημα ασφάλειας. Το τρίτο είναι η προσπάθεια που θα κάνουμε να καταγράψουμε το επόμενο διάστημα ελλείψεις σε υποδομές για να πιέσουμε προς τη βελτίωσή τους. Μιλήσαμε ήδη με το Υπουργείο Μεταφορών για τα ζητήματα των καθυστερήσεων που υπάρχουν στα αεροδρόμια ενώ εξετάζουμε την επίλυση κι άλλων ζητημάτων. Η δημιουργία του στρατηγικού πλάνου δεκαετίας για τον τουρισμό, θα επιτρέψει να γίνει ένας καλύτερος προγραμματισμός μεταξύ της προσφοράς, της ζήτησης και των υποδομών, η βελτίωση των οποίων πρέπει να συγχρονίζεται ώστε το επίπεδο ανάπτυξης της χώρας και εν προκειμένω της τουριστικής ανάπτυξης να είναι βιώσιμο και ισχυρό.

Συνέντευξη στην Παναγιώτα Σουρτζή