“Ανδριάς”: Η θρυαμβευτική πορεία του γράφτηκε με “Χρυσά Γράμματα” στην ιστορία του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού

Η περιπέτεια του θρυλικού «Ανδριάς» ξεκίνησε στις 20 Οκτωβρίου 1943, όταν διατάχθηκε να αποπλεύσει από το λιμάνι της Αλεξάνδρειας μαζί με τρία βρετανικά αντιτορπιλικά με κατεύθυνση τη Λέρο, προκειμένου να ενισχύσουν τους συμμάχους και να παραπλανήσουν τα γερμανικά πλοία που περιπολούσαν στην περιοχή.

Στις 22 Οκτωβρίου 1943, στις 9:45 το βράδυ, ο «Ανδριάς» προσκρούει σε γερμανική νάρκη έξω από την Κάλυμνο. Η σφοδρή έκρηξη καταστρέφει το ένα τρίτο του πλοίου, με την πλώρη έως τη γέφυρα να ανατινάζεται ολοκληρωτικά. Εξαφανίζονται 30 από τα συνολικά 85 μέτρα του πλοίου. Ως εκ θαύματος, τα λεβητοστάσια παραμένουν ανέπαφα.

Ο κυβερνήτης του βρετανικού αντιτορπιλικού Hurworth προτείνει στον κυβερνήτη του «Ανδριάς», Ιωάννη Τούντα, να βυθίσει το πλοίο για να σώσει τους άνδρες του. Ο Έλληνας κυβερνήτης απαντάει αποφασιστικά πως για κανέναν λόγο δεν θα βυθιστεί ο «Ανδριάς». Σχεδόν αμέσως, το βρετανικό αντιτορπιλικό προσκρούει και αυτό σε νάρκη και βυθίζεται αύτανδρο.

Παρά τις βαριές ζημιές, ο «Ανδριάς», με πηδάλιο που δεν υπακούει και μέσα σε εχθρικά νερά στη διάρκεια της νύχτας, καταφέρνει να φτάσει στα παράλια της Μικράς Ασίας, στην αρχαία Μύνδο (σημερινό Γκιουμουσλούκ), σε έναν οικισμό ψαράδων Τουρκο-Κρητικών, που μιλούσαν ελληνικά από την ανταλλαγή του 1923.

Οι απώλειες του πλοίου ήταν 21 νεκροί και 30 τραυματίες. Την 1η Δεκεμβρίου, μετά από πρόχειρες επισκευές όπου έκλεισαν την πλώρη με τσιμεντότοιχο, ο «Ανδριάς» απέπλευσε για την Αλεξάνδρεια, παρά τις έντονες αντιρρήσεις των συμμάχων. Ο κυβερνήτης και το πλήρωμα επέδειξαν αξιοθαύμαστο θάρρος, ενώ σημαντικό ρόλο έπαιξε η παρουσία του Κωνσταντίνου Αράπη, πρώτου μηχανικού του πλοίου και σπουδασμένου ναυπηγού.

Το πλοίο διένυσε 730 μίλια σε γερμανοκρατούμενα νερά του Αιγαίου και έφτασε θριαμβευτικά στην Αλεξάνδρεια. Στις 6 Δεκεμβρίου, ανήμερα του Αγίου Νικολάου, προστάτη του Πολεμικού Ναυτικού, ο «Ανδριάς» έγινε δεκτός με τόσο ενθουσιασμό από τα συμμαχικά πληρώματα, που οι κάτοικοι της πόλης νόμισαν πως ο πόλεμος είχε λήξει υπέρ των συμμάχων. Το κατόρθωμα του «Ανδριάς» παραμένει μοναδικό στην ιστορία του Πολεμικού Ναυτικού μας. Το 1945, το πλοίο επιστράφηκε στην Αγγλία, όπου πουλήθηκε για παλιοσίδερα.

Το Αμερικανικό Πεντάγωνο εκτύπωσε φυλλάδια με την ιστορία του ελληνικού πλοίου ως παράδειγμα αντοχής και θάρρους. Ο «Ανδριάς» και το πλήρωμά του ήταν ολομόναχοι στο σκοτεινό πέλαγος, χωρίς όργανα ναυσιπλοΐας και χάρτες, με πηδάλιο που δεν λειτουργούσε σωστά, με πληγωμένους και νεκρούς — και ωστόσο τα κατάφεραν.

Πηγές : hellenicnavy.gr